Beleidsblad Registratie, Evaluatie en Autorisatie van Chemische stoffen (REACH)

Status

REACH is een Europese verordening en staat voor Registratie, Evaluatie en Autorisatie van Chemische stoffen (EC 1907/2006). REACH is vanaf 1 juni 2007 gefaseerd in werking getreden.

Doelstelling en reikwijdte

Van veel stoffen die op de markt verkrijgbaar zijn, was onvoldoende bekend over eventuele schadelijkheid voor mens en milieu. Het is daarom moeilijk voor bedrijven, consumenten en werknemers de juiste maatregelen te nemen om veilig om te gaan met chemische stoffen.

Iedereen die beroepshalve chemische stoffen of preparaten produceert, in de Europese Unie (EU) importeert, distribueert of gebruikt, krijgt met REACH te maken.

Onder REACH zijn alle bedrijven in de toeleveringsketen van een stof (fabrikanten, importeurs, gebruikers, afnemers) verantwoordelijk voor het veilig gebruik (productie, import, handel, toepassing) en het beperken van de risico’s voor de gezondheid van de mens en/of milieu) van dat gebruik. Dat houdt in, dat een bedrijf van alle stoffen die het produceert, verwerkt of doorgeeft aan klanten de risico’s kent en maatregelen neemt om die risico’s te beheersen.

Inhoud

Algemeen

REACH is een Europese verordening (Nr.1907/2006) voor stoffen. Het is van toepassing op alle stoffen, individueel, in preparaten en in voorwerpen. De afkorting REACH staat voor Registratie, Evaluatie, Autorisatie en restrictie van Chemische stoffen. Onder REACH zijn alle bedrijven in de toeleveringsketen van een stof (fabrikanten, importeurs, gebruikers, afnemers) verantwoordelijk voor het veilig gebruik (productie, import, handel, toepassing) en het beperken van de risico’s voor de gezondheid van de mens en/of milieu) van dat gebruik. Dat houdt in, dat een bedrijf van alle stoffen die het produceert, verwerkt of doorgeeft aan klanten de risico’s kent en maatregelen neemt om die risico’s te beheersen.

Uitvoerend orgaan van deze verordening is het Europees Chemisch Agentschap (ECHA) gevestigd in Helsinki, Finland.

Afvalstoffen en enkele andere bij naam genoemde categorieën van stoffen (zoals radioactieve stoffen) vallen niet onder het toepassingsgebied van REACH. Overige categorieën stoffen (voorbeeld medicinale stoffen) zijn vrijgesteld van belangrijke plichten in REACH (zoals registratie). Deze vrijstellingen staan in artikel 2 en bijlage IV en bijlage V.

Registratie

Een belangrijk onderdeel van REACH is de registratie van alle nieuwe en bestaande stoffen die op de Europese markt aanwezig zijn. Uniek aan REACH is dat het Registratiedossier van een stof, niet alleen de intrinsieke eigenschappen van een stof moet bevatten (fysisch-chemische eigenschappen zoals kookpunt, smeltpunt enzovoort en toxicologische eigenschappen), maar ook de toepassingen en de beoordeling van de risico’s van de toepassingen. Als het rapport eenmaal ingediend is, is gebruik buiten het geregistreerde gebruik niet meer mogelijk, tenzij de gebruiker zelf de toepassing en de risicobeoordeling registreert.

De inhoud van het Registratierapport wordt samengevat in een VIB (veiligheidsinformatieblad) van de stof, die leverancier aan gebruikers moet aanbieden. De gebruiker van de stof moet de aanwijzingen op het VIB volgen.

Autorisatie

Om tegemoet te komen aan de doelstelling van REACH “een zo hoog mogelijk beschermingsniveau voor de gezondheid van de mens en het milieu”, is aparte aandacht aan “zeer zorgwekkende stoffen” besteed. Uitgangspunt is dat het (geïdentificeerde) gebruik van zeer zorgwekkende chemische stoffen is verboden, tenzij productie, handel en gebruik onder strenge voorwaarden is toegestaan (de Autorisatie).

Een producent, importeur van de stof of een downstream gebruiker (de aannemer in een werk) mag de stof alleen voor een bepaald gebruik produceren, in de handel brengen of gebruiken als:

het gebruik van de stof – als zodanig, in een preparaat of in een voorwerp – bij het Agentschap is gemeld en door de Europese Commissie is toegestaan (geautoriseerd, op basis van een autorisatie rapport);

Relevantie van REACH voor weg en waterbouw?

Ook bouwstoffen en stoffen uit de recycling industrie die weer als grondstof worden ingezet kunnen onder deze wet vallen. Voorbeelden in de laatste categorie relevant voor de weg- en waterbouw, zijn vliegas en slakken. Deze moeten geregistreerd worden.

Sommige bouwstoffen kunnen zijn vrijgesteld van registratie omdat zij vallen binnen de definitie van Artikel 2 lid 7 b (categorieën in bijlage V) of Artikel 2 lid 7 d (teruggewonnen stoffen).

Voorbeelden hiervan zijn:

• Zand en grind (bijlage V. 8: stoffen die voorkomen in de natuur en niet chemisch gewijzigd, enzovoort)
• Cementklinkers (bijlage V.10 indien niet chemisch gewijzigd)

Rondom terugwinning is nog een discussie gaande in de recycling industrie, omdat recycling niet per definitie is vrijgesteld, alleen terugwinning van de oorspronkelijke stof binnen de condities van het artikel 7 lid 2 b.

Het “voldoen” aan REACH voor aannemers betekent dat de aannemer stoffen toepast waarvoor zij zijn geregistreerd en de risicobeheersmaatregelen overneemt die staan in het veiligheidsinformatieblad (VIB).

Gebruik buiten het geregistreerde gebruik mag niet, tenzij de toepassing zelf aangemeld is bij ECHA en de risico’s beoordeeld zijn.

Voor stoffen in voorwerpen moet de aannemer de informatie over veilig gebruik van het voorwerp, indien er een stof van de kandidaat lijst in aanwezig is boven de 0,1%, overnemen.

Nadere informatie

• Informatie REACH Nederlandse overheid: Zie de leidraad REACH op deze website die REACH in zijn geheel uitlegt.
• Europese website van het Chemisch Agentschap