Richtlijn herstel en beheer (water)bodemkwaliteit

Datalogger

TECHNIEKSHEET

Onderzoekstechniek: Datalogger

Versie: November 2016

[Naar zoekapplicatie]

 

Samenvattende omschrijving techniek (gebaseerd op praktijkervaring van onafhankelijk techniekexpert)

Dataloggers zijn langwerpige apparaatjes die in een peilbuis kunnen worden gehangen. Ze kunnen gedurende langere tijd op verschillende momenten een meting aan het grondwater uitvoeren. Afhankelijk van de dataloggers zijn verschillende (combinaties) van parameters van het grondwater te meten. Na een bepaalde periode kunnen de dataloggers uit de peilbuis worden gehaald en de metingen via een kabel in een computer worden overgezet voor verdere verwerking en interpretatie, of telemetrisch worden uitgelezen via een GSM modem of bluetooth.

 

 

Algemene informatie (gebaseerd op informatie van techniekaanbieder)

Naam

Datalogger.

Een specifieke uitvoering is de diver.

Meeteenheid en parameter

Druk in cm H2O.

Temperatuur in 0C.

EC in mS/cm (afhankelijk van type).

Bodemfase

Grond

Grondwater

Poriënwater

Puur product

Bodemlucht

Aard techniek

Fysisch

Geofysisch

Chemisch

Biologisch

I.c.m. Sondering

Probe/ Sensor

Overig

Plaats van toepassing

In situ

On site

Aan maaiveld

Boven maaiveld/in de lucht

Off site

Detectiewijze

Boren / steken

Verdringing / sonderen

Tomografie

Off site meting

Meting op maaiveld / waterbodem

Meting aan oppervlakte open water

Toepasbaar in afzonderlijke lagen

Nee

ja

Minimale dikte laag: circa 1 m

Bodemtypen waarvoor techniek geschikt is

1
homogeen goed doorlatend zandpakket

2
één zandpakket, met slecht doorlatende laagjes

3
slecht doorlatende deklaag, doorsnede met zandlaagjes

4
slecht doorlatende laag op een goed doorlatend zandpakket

5
antropogeen

Landbodem/waterbodem

Landbodem

Waterbodem

Stap in keten van dataverzamelen

a- Aanloop

b- Boren / penetreren / instr.plaatsing

c- Monstername

d- Meten

e- Dataverzamelen en evalueren

f- Bodem informatie

Moment van beschikbaarheid resultaten

In het veld zijn meetresultaten beschikbaar

Nabewerking / interpretatie off site nodig

Ontwikkelingsfase techniek

Demonstratiefase

Verbredingsfase

Routinematig toegepast

Wijze van inkopen

Als dienst

Als product

Als apparaat

Algemene omschrijving uitvoeringswijze

De datalogger wordt in een peilbuis opgehangen. Op een vooraf ingesteld tijdsinterval worden metingen uitgevoerd en in het geheugen van de datalogger opgeslagen. Aan het eind van de periode worden alle gegevens met een computer uitgelezen.

De volgende technieken zijn beschikbaar om de datalogger uit te lezen zonder deze eerst uit de peilbuis te halen:

  • Data kabel: met deze kabel kan de datalogger aan het maaiveld bij de peilbuis aan een computer worden gekoppeld voor het uitlezen en programmeren;
  • Diver-NETZ (specifiek voor dataloggertype Divers): de dataloger wordt door middel van een DDC verbonden met een zendertje, waarmee de gegevens van de datalogger draadloos naar een pda of laptop kunnen worden verzonden. Op deze manier kunnen ook peilbuizen in een netwerk geschakeld worden. Afstandsbereik van de zender bedraagt circa 100 – 150 m.
  • Telemetrie: De datalogger wordt door middel van een kabel verbonden met een veldmodem. Vanuit het veldmodem worden berichten verzonden met de meetgegevens. De berichten kunnen op een willekeurige locatie ontvangen worden. Hierdoor is het niet meer noodzakelijk om de datalogger in het veld uit te lezen.
  • Uitlezen van de datalogger met bluetooth.

Werkingsprincipe

De datalogger is een drukopnemer waarbij sommige uitvoeringen ook parameters als temperatuur, EC of zuurstofgehalte kunnen meten. Na het programmeren wordt de datalogger in een peilbuis opgehangen. Voor het afleiden van grondwaterstanden is het gebruik van een zogenaamde ‘baro-logger’ noodzakelijk. Met de baro-logger wordt de luchtdruk gemeten. Met de gegevens van de baro-logger worden de metingen van de gewone dataloggers gecorrigeerd voor luchtdrukvariaties (de gewone datalogger meet de luchtdruk + de druk van de waterkolom boven de datalogger). Enkele dataloggers hebben een baro-logger ingebouwd.

Na een bepaalde periode (afhankelijk van de aard en het doel van de opdracht en de gekozen meetfrequentie) worden de gegevens uit de datalogger uitgelezen.

Een datalogger kan ook worden gebruikt om metingen van oppervlaktewaterstanden uit te voeren.

Punt / lijnmeting / volumemeting

Puntmeting

Lijnmeting (verticaal)

Lijnmeting (horizontaal)

Oppervlaktemeting

Volumemeting

Technische specificaties

(w.o. nauwkeurigheid)

[+/- tabel]

Typisch dieptebereik

0 - 300 m

Gevoeligheid onafhankelijk van de diepte

Gevoeligheid verandert met de diepte

Tijdeigenschappen

Een datalogger wordt voor langere tijd (bijvoorbeeld maand, kwartaal of half jaar) in een peilbuis worden opgehangen. De datalogger kan worden geprogrammeerd met welk tijdsinterval metingen moeten worden uitgevoerd en opgeslagen.

Het instellen en uitlezen van een datalogger kan binnen 1 uur plaatsvinden. Meetfrequentie kan vooraf worden ingesteld (tussen 0,5 sec en 99 uur).

Meetsnelheid

Meetgegevens zijn direct na de meting uitleesbaar.

Presentatie resultaten

Met de bijbehorende software kunnen de resultaten direct in het veld worden bekeken.

Kosten

- Standaard-datalogger: circa € 500

- Baro-logger: circa € 350

- Kosten terreinonderzoek (waaronder, plaatsen peilbuis, rijkosten en ophangen datalogger)

Trends en ontwikkelingen

Uitlezen van data via bluetooth.

Illustratie

[Figuur]

 

Gebruikersinformatie (gebaseerd op praktijkervaring van onafhankelijk techniekexpert)

Beschikbaarheid

alleen in buitenland beschikbaar

techniek in ontwikkeling

één of enkele aanbieders in NL

groot aantal aanbieders

Wordt techniek vaak toegepast?

Incidenteel

Af en toe

Zeer geregeld

Onderzoeksfase waarin techniek toepasbaar is

(Verkennen)

Uitkarteren

Variantkeuze

Ontwerp

(Realisatie)

Controle

Monitoring

Nazorg

Verificatiemetingen / ijkmetingen

worden veelal toegepast

worden veelal niet toegepast

n.v.t. of afhankelijk van onderzoeksdoel

Veel gebruikte toepassing in praktijk

Diverse projecten waarbij gedurende langere tijd of met een relatief hoge meetfrequentie grondwaterstanden / -kwaliteit moet worden opgenomen, zoals bijvoorbeeld:

  • monitoring;
  • doorlatendheidsmetingen / pompproeven;
  • monitoren effecten ingrepen watersysteem (grondwateronttrekking / peilverandering);
  • bepalen reactie grondwatersysteem op neerslaggebeurtenissen.

Geschiktheid

In alle bodemlagen mits een peilbuis aanwezig is met goede doorstroming

Praktijkervaringen in Nederland

Dataloggers worden regelmatig gebruikt door verschillende partijen (waaronder gemeenten, waterschappen, provincies, waterleidingbedrijven en onderzoeks- en ingenieursbureau’s)

“Do's“

Voor het inhangen en ophalen van een datalogger een handmatige meting van de grondwaterstand uitvoeren.

Inmeten hoogte bovenkant peilbuis ten opzichte van NAP.

Opmeten en registreren op welke diepte datalogger hangt.

Correctie waterdruk voor luchtdrukvarianties.

“Don'ts “

Datalogger te ondiep ophangen (datalogger valt droog)

Datalogger te diep hangen (let op meetbereik!)

Ook geschikt voor

Meten oppervlaktewaterstanden.

 

Achtergrondinformatie / Links

Bodemstandaard

-

Literatuur

-

Hyperlinks (internet)

externe linkGroundwater Monitoring Diver-Suite

externe linkEijkelkamp

externe linkKerfoot Technologies