Oliedetectiepan
TECHNIEKSHEET Onderzoekstechniek: Oliedetectiepan |
Versie: November 2016 |
||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||
Samenvattende omschrijving techniek (gebaseerd op praktijkervaring van onafhankelijk techniekexpert) |
|||||||||||||||||||||||
De oliedetectiepan is ontwikkeld voor een snelle on-site semi-kwantitatieve analyse van grondmonsters op drijvende verontreinigingen zoals zepen, kleurstoffen en allerlei oliederivaten zoals teer, smeerolie, kerosine en benzine. In de praktijk wordt de techniek voornamelijk gebruikt om grond op olieverontreinigingen te beoordelen. Voor semi-kwantitatieve veldanalyses van het gehalte minerale olie/olie-achtige of oppervlakte-actieve stoffen in bodemmonsters. |
|||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||
Algemene informatie (gebaseerd op informatie van techniekaanbieder) |
|||||||||||||||||||||||
Naam |
Oliedetectiepan. Ook wel oliepan of oil detection pan genoemd. |
||||||||||||||||||||||
Meeteenheid en parameter |
Aanwezigheid van puur product van organische verbindingen. |
||||||||||||||||||||||
Bodemfase |
Grond
|
Grondwater |
Poriënwater |
Puur product |
Bodemlucht |
||||||||||||||||||
Aard techniek |
Fysisch |
Geofysisch |
Chemisch |
Biologisch |
I.c.m. Sondering |
Probe/ Sensor |
Overig |
||||||||||||||||
Plaats van toepassing |
In situ |
On site |
Aan maaiveld |
Boven maaiveld/in de lucht |
Off site |
||||||||||||||||||
Detectiewijze |
Boren / steken |
Verdringing / sonderen |
Tomografie |
Off site meting |
Meting op maaiveld / waterbodem |
Meting aan oppervlakte open water |
|||||||||||||||||
Toepasbaar in afzonderlijke lagen |
nee |
ja |
Minimale dikte laag: n.v.t. |
||||||||||||||||||||
Bodemtypen waarvoor techniek geschikt is |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
||||||||||||||||||
Landbodem/waterbodem |
Landbodem |
Waterbodem |
|||||||||||||||||||||
Stap in keten van dataverzamelen |
a- Aanloop |
b- Boren / penetreren / instr.plaatsing |
c- Monstername |
d- Meten |
e- Dataverzamelen en evalueren
|
f- Bodem informatie |
|||||||||||||||||
Moment van beschikbaarheid resultaten |
In het veld zijn meetresultaten beschikbaar |
Nabewerking / interpretatie off site nodig |
|||||||||||||||||||||
Ontwikkelingsfase techniek |
Demonstratiefase |
Verbredingsfase |
Routinematig toegepast |
||||||||||||||||||||
Wijze van inkopen |
Als dienst |
Als product |
Als apparaat |
||||||||||||||||||||
Algemene omschrijving uitvoeringswijze |
Grondmonster wordt met water gemengd. Organische component gaat drijven. Om het monster te onderzoeken in de oliedetectiepan: beide gedeelten van de pan vullen met schoon leidingwater; in het gedeelte zonder detectieplaat de grond aanbrengen; vervolgens de drijflaag overschenken naar de bak met de detectieplaat. |
||||||||||||||||||||||
Werkingsprincipe |
Door interpretatie van lichtbrekingsverschijnselen van de vloeistoflagen (kleur, patroon) is indeling van de concentratie in vijf klassen mogelijk. |
||||||||||||||||||||||
Punt / lijnmeting / volumemeting |
Puntmeting |
Lijnmeting (verticaal) |
Lijnmeting (horizontaal) |
Oppervlaktemeting |
Volumemeting |
||||||||||||||||||
Technische specificaties (w.o. nauwkeurigheid) |
|
||||||||||||||||||||||
Typisch dieptebereik |
n.v.t. |
Gevoeligheid onafhankelijk van de diepte |
Gevoeligheid verandert met de diepte |
||||||||||||||||||||
Tijdeigenschappen |
De oliedetectiepan is ontwikkeld voor een snelle on-siteanalyse van bodem en grondwater. |
||||||||||||||||||||||
Meetsnelheid |
Metingen zijn in het veld beschikbaar (enkele minuten). Tragere respons bij lage watertemperaturen (< 10 °C); kan bij lage oliegehalten een negatieve interferentie veroorzaken; verleng in dat geval de verblijftijd tot minimaal 5 minuten. |
||||||||||||||||||||||
Presentatie resultaten |
Te noteren waarnemingen (aard van de verontreiniging):
Bij het beoordelen in welke mate zich een olielaag heeft gevormd, wordt de volgende classificatie aangehouden:
De beoordeling hoort bij volgende getrapte concentratieschaal: |
||||||||||||||||||||||
Klasse |
Verontreinigingsgraad |
Concentratie in mg/kg |
|||||||||||||||||||||
0 |
niet |
<20 - 50 |
|||||||||||||||||||||
1 |
licht |
20 - 200 |
|||||||||||||||||||||
2 |
matig |
100 - 2.000 |
|||||||||||||||||||||
3 |
sterk |
1.000 - 10.000 |
|||||||||||||||||||||
4 |
ernstig |
>5000 - 10.000 |
|||||||||||||||||||||
Kosten |
Eenmalige aanschaf à € 350,- geen slijtage of onderhoudskosten. Er kan een goede indicatie van de mate van verontreiniging in het veld worden verkregen. Dit betekent dat zeer gericht monsters kunnen worden genomen voor laboratoriumonderzoek en ad hoc beslissingen bij saneringsontgravingen mogelijk worden, waardoor de kosten lager blijven. |
||||||||||||||||||||||
Trends en ontwikkelingen |
- |
||||||||||||||||||||||
Illustratie |
|||||||||||||||||||||||
Gebruikersinformatie (gebaseerd op praktijkervaring van onafhankelijk techniekexpert) |
|||||||||||||||||||||||
Beschikbaarheid |
alleen in buitenland beschikbaar |
techniek in ontwikkeling |
één of enkele aanbieders in NL |
groot aantal aanbieders |
|||||||||||||||||||
Wordt techniek vaak toegepast? |
Incidenteel |
Af en toe |
Zeer geregeld
|
||||||||||||||||||||
Onderzoeksfase waarin techniek toepasbaar is |
(Verkennen) |
Uitkarteren |
Variantkeuze |
Ontwerp |
(Realisatie) |
Controle |
Monitoring |
Nazorg |
|||||||||||||||
Verificatiemetingen / ijkmetingen |
worden veelal toegepast |
worden veelal niet toegepast |
n.v.t. of afhankelijk van onderzoeksdoel |
||||||||||||||||||||
Veel gebruikte toepassing in praktijk |
De oliedetectiepan inzetten in de eerste fasen van bodemonderzoek, voor het scheiden van grondsoorten, maar ook wel om nodeloze afvoer van niet verontreinigde grond tijdens de ontgravings- / saneringsfase te voorkomen. |
||||||||||||||||||||||
Geschiktheid |
Laat direct zien of zich olie in de bodem bevindt. Detecteren van ook de laagste olieconcentraties. |
||||||||||||||||||||||
Praktijkervaringen in Nederland |
Het is een volledig gevalideerde en algemeen gebruikte techniek. De test is makkelijk toepasbaar en kosteneffectief. |
||||||||||||||||||||||
“Do's“ |
Controlemonsters aanbieden voor laboratoriumonderzoek. De veldwerker opleiden en regelmatig 'kalibreren'. Altijd schoon leidingwater gebruiken. Na elke bepaling/monster de pan en detectieplaat schoonspoelen met schoon leidingwater. Daarna pas de volgende bepaling uitvoeren. |
||||||||||||||||||||||
“Don'ts “ |
Vergeten de pan voor ieder monster telkens goed uit te spoelen. Niet geschikt om absolute gehalten aan stoffen vast te stellen. |
||||||||||||||||||||||
Ook geschikt voor |
Aromaten, VOCL: zijn wel zichtbaar, maar niet zo nauwkeurig te classificeren als olie. |
||||||||||||||||||||||
Achtergrondinformatie / Links |
|||||||||||||||||||||||
Bodemstandaard |
- |
||||||||||||||||||||||
Literatuur |
- |
||||||||||||||||||||||
Hyperlinks (internet) |
Eijkelkamp: Van Walt: Eijkelkamp: |