Richtlijn herstel en beheer (water)bodemkwaliteit

Slugtest

TECHNIEKSHEET

Onderzoekstechniek: Slugtest

Versie: November 2016

[Naar zoekapplicatie]

 

Samenvattende omschrijving techniek (gebaseerd op praktijkervaring van onafhankelijk techniekexpert)

Deze techniek wordt regelmatig toegepast voor het vaststellen van de verzadigde horizontale doorlaatfactor van de ondergrond. Door in een peilbuis de grondwaterstand plotseling te verhogen (of verlagen) en vervolgens te meten hoeveel tijd er nodig is op het oorspronkelijke niveau terug te komen, kan de horizontale doorlaatfactor worden bepaald.

 

 

Algemene informatie (gebaseerd op informatie van techniekaanbieder)

Naam

Slugtest.

Het principe van de techniek is vergelijkbaar met de [baildown-test].

Meeteenheid en parameter

Verzadigde horizontale doorlaatfactor ondergrond, k-waarde in m/dag.

Bodemfase

Grond

Grondwater

Poriënwater

Puur product

Bodemlucht

Aard techniek

Fysisch

Geofysisch

Chemisch

Biologisch

I.c.m. Sondering

Probe/ Sensor

Overig

Plaats van toepassing

In situ

On site

Aan maaiveld

Boven maaiveld/in de lucht

Off site

Detectiewijze

Boren / steken

Verdringing / sonderen

Tomografie

Off site meting

Meting op maaiveld / waterbodem

Meting aan oppervlakte open water

Toepasbaar in afzonderlijke lagen

nee

ja

Minimale dikte laag: circa 1 á 2 m

Bodemtypen waarvoor techniek geschikt is

1
homogeen goed doorlatend zandpakket

2
één zandpakket, met slecht doorlatende laagjes

3
slecht doorlatende deklaag, doorsneden met zandlaagjes

4
slecht doorlatende laag op een goed doorlatend zandpakket

5
antropogeen

Landbodem/waterbodem

Landbodem

Waterbodem

Stap in keten van dataverzamelen

a- Aanloop

b- Boren / penetreren / instr.plaatsing

c- Monstername

d- Meten

e- Dataverzamelen en evalueren

f- Bodem informatie

Moment van beschikbaarheid resultaten

In het veld zijn meetresultaten beschikbaar

Nabewerking / interpretatie off site nodig

Ontwikkelingsfase techniek

Demonstratiefase

Verbredingsfase

Routinematig toegepast

Wijze van inkopen

Als dienst

Als product

Als apparaat

Algemene omschrijving uitvoeringswijze

In een peilbuis wordt in zeer korte tijd de waterstand verhoogd of verlaagd. De snelheid waarmee de waterstand in de buis daalt is een maat voor de doorlaatfactor van de ondergrond.

Werkingsprincipe

In een peilbuis wordt in zeer korte tijd de waterstand verhoogd (of verlaagd) door een massief blok in de peilbuis tot onder de grondwaterstand te laten zakken water (of een massief blok uit de peilbuis omhoog te trekken). Vervolgens wordt op verschillende tijdstippen de waterstand in de peilbuis gemeten. Er zijn verschillende rekentechnieken (software) beschikbaar om uit de op verschillende tijdstippen gemeten waterstanden, de doorlaatfactor van de ondergrond te berekenen. De meting van de grondwaterstand kan plaatsvinden met de hand, bijv. met een Peilklok of met een [Datalogger] (drukopnemer).

Punt / lijnmeting / volumemeting

Puntmeting

Lijnmeting (verticaal)

Lijnmeting (horizontaal)

Oppervlaktemeting

Volumemeting

Technische specificaties

(w.o. nauwkeurigheid)

De nauwkeurigheid is sterk afhankelijk van uitvoeringswijze.

Typisch dieptebereik

Maximaal circa 5 à 10 m

Gevoeligheid onafhankelijk van de diepte

Gevoeligheid verandert met de diepte

Tijdeigenschappen

Test kan een aantal malen herhaald worden in dezelfde peilbuis. Hiermee wordt meer nauwkeurigheid verkregen

Meetsnelheid

Afhankelijk van de doorlaatfactor van de ondergrond kan de test in circa 1 uur worden uitgevoerd.

Presentatie resultaten

Afhankelijk van gekozen rekentechniek om meetwaarden uit te werken. Resultaat is een waarde voor de verzadigde doorlatendheid op een puntlocatie.

Kosten

Circa € 1.000 voor één test tot circa € 250 per test indien er meerdere worden uitgevoerd.

Trends en ontwikkelingen

-

Illustratie

 

 

Gebruikersinformatie (gebaseerd op praktijkervaring van onafhankelijk techniekexpert)

Beschikbaarheid

alleen in buitenland beschikbaar

techniek in ontwikkeling

één of enkele aanbieders in NL

groot aantal aanbieders

Wordt techniek vaak toegepast?

Incidenteel

Af en toe

Zeer geregeld

Onderzoeksfase waarin techniek toepasbaar is

(Verkennen)

Uitkarteren

Variantkeuze

Ontwerp

(Realisatie)

Controle

Monitoring

Nazorg

Verificatiemetingen / ijkmetingen

Worden veelal toegepast

worden veelal niet toegepast

n.v.t. of afhankelijk van onderzoeksdoel

Veel gebruikte toepassing in praktijk

Bepalen doorlaatfactor ten behoeve van:

- aanleg infiltratievoorzieningen;

- aanleg drainagevoorzieningen;

- bemaling grondwater;

- bepalen van de verspreidingsrisico’s van grondwaterverontreinigingen.

Geschiktheid

Relatief goedkope manier voor het bepalen van de doorlaatfactor.

Omdat de horizontale component van de doorlaatfactor wordt bepaald is deze techniek met name geschikt in overwegend goed doorlatende zandige pakketten.

Test geeft een beeld van de lokale doorlaatfactor rond de peilbuis.

Tevens wordt aanbevolen om de test in verschillende peilbuizen op één onderzoeklocatie uit te voeren.

Praktijkervaringen in Nederland

Deze techniek wordt regelmatig toegepast voor het bepalen van de verzadigde doorlatendheid

“Do's“

- Gebruik een drukopnemer voor het opnemen van het waterstandsverloop in de peilbuis.

- Voer meerdere tests in één peilbuis uit. Voor een volgende meting moet wel eerst de grondwaterstand weer volledig tot ‘rust’ zijn gekomen.

- Voer meerdere tests in verschillende peilbuizen op dezelfde locatie uit.

- Waterstand in peilbuis moet instantaan worden veranderd.

- Waterstand in peilbuis zoveel mogelijk veranderen.

“Don'ts “

- De peilfilter mag gedurende test niet (deels) droogvallen.

- Houd rekening met randvoorwaarden zoals aan of afwezigheid van een ondoorlatende laag onder het filter (methode Hooghoudt of boorgatmethode).

Ook geschikt voor

-

 

Achtergrondinformatie / Links

Bodemstandaard

externe linkNEN 5140

Literatuur

Kruseman, G.P., Ridder de, N.A., 1994. Analysis and Evaluation of Pumping Test Data. ILRI publicatie 47

Hyperlinks (internet)

-