Richtlijn herstel en beheer (water)bodemkwaliteit

Spitsmuis boring

TECHNIEKSHEET

Onderzoekstechniek: Spitsmuis boring

Versie: April 2018

[Naar zoekapplicatie]

 

Samenvattende omschrijving techniek (gebaseerd op praktijkervaring van onafhankelijk techniekexpert)

De spitsmuisboring is een steekapparaat dat middels een sondering wordt toegepast.

 

 

Algemene informatie (gebaseerd op informatie van techniekaanbieder)

Naam

Spitsmuis boring.

Spitsmuisboor (in SIKB0101).

Meeteenheid en parameter

n.v.t. het betreft een monsternameapparaat.

Bodemfase

Grond

Grondwater

Poriënwater

Puur product

Bodemlucht

Aard techniek

Fysisch

Geofysisch

Chemisch

Biologisch

I.c.m. Sondering

Probe/ Sensor

Overig

Plaats van toepassing

In situ

On site

Aan maaiveld

Boven maaiveld/in de lucht

Off site

Detectiewijze

Boren / steken

Verdringing / sonderen

Tomografie

Off site meting

Meting op maaiveld / waterbodem

Meting aan oppervlakte open water

Toepasbaar in afzonderlijke lagen

nee

ja

Minimale dikte laag: 1 cm

Bodemtypen waarvoor techniek geschikt is

1
homogeen goed doorlatend zandpakket

2
één zandpakket, met slecht doorlatende laagjes

3
slecht doorlatende deklaag, doorsneden met zandlaagjes

4
slecht doorlatende laag op een goed doorlatend zandpakket

5
antropogeen

Landbodem/waterbodem

Landbodem

Waterbodem

Stap in keten van dataverzamelen

a- Aanloop

b- Boren / penetreren / instr.plaatsing

c- Monstername

d- Meten

e- Dataverzamelen en evalueren

f- Bodem informatie

Moment van beschikbaarheid resultaten

In het veld zijn meetresultaten beschikbaar

Nabewerking / interpretatie off site nodig

Ontwikkelingsfase techniek

Demonstratiefase

Verbredingsfase

Routinematig toegepast

Wijze van inkopen

Als dienst

Als product

Als apparaat

Algemene omschrijving uitvoeringswijze

Het spitsmuis steekapparaat bestaat uit een stalen steekbuis die met een standaard sondeermethode in gesloten toestand wordt weggedrukt tot de monsterdiepte is bereikt. Op diepte blijft de sondeerbuis stationair terwijl de steekbus wordt doorgedrukt, waardoor zich hierin het monstermateriaal verzamelt.

Werkingsprincipe

Er is sprake van een volledig ongestoord grondmonster. De monsterbussen kunnen ter plaatse worden afgedopt en eventueel luchtdicht geseald. Ook kan het monstermateriaal worden uitgedrukt en in een glazen monsterpot worden gedaan.

Punt / lijnmeting / volumemeting

Puntmeting

Lijnmeting (verticaal)

Lijnmeting (horizontaal)

Oppervlaktemeting

Volumemeting

Technische specificaties

(w.o. nauwkeurigheid)

De dikte van de steekbuis is 25 mm of 66 mm, de lengte is 200 mm of 700 mm en de monsternamehoeveelheid varieert tussen 100 cm3 tot 2.400 cm3.

Het monster is chemisch ongestoord.

Typisch dieptebereik

Afhankelijk van sondeerapparaat

Gevoeligheid onafhankelijk van de diepte

Gevoeligheid verandert met de diepte

Tijdeigenschappen

Met een sondeerauto kan 100 tot 150 verticale meters per dag worden gesondeerd, voor het spitsmuissteektoestel houdt dit in dat voor elk monster een nieuwe sondering moet worden uitgevoerd. Die verticale meters moeten worden opgeteld.

Meetsnelheid

Meten gebeurt in een laboratorium, dit toestel is alleen voor monstername.

Presentatie resultaten

Gebruikelijke gegevens van de monstername (diepte, monsterhoeveelheid etc.).

Kosten

€ 40 tot € 70 per monster, exclusief bijkomende kosten van met name de sondering en eventueel (de)mobilisatie en verplaatsingskosten van de sondeerapparatuur

Trends en ontwikkelingen

-

Illustratie

[Figuur]

 

Gebruikersinformatie (gebaseerd op praktijkervaring van onafhankelijk techniekexpert)

Beschikbaarheid

alleen in buitenland beschikbaar

techniek in ontwikkeling

één of enkele aanbieders in NL

groot aantal aanbieders

Wordt techniek vaak toegepast?

Incidenteel

Af en toe

Zeer geregeld

Onderzoeksfase waarin techniek toepasbaar is

(Verkennen)

Uitkarteren

Variantkeuze

Ontwerp

(Realisatie)

Controle

Monitoring

Nazorg

Verificatiemetingen / ijkmetingen

worden veelal toegepast

worden veelal niet toegepast

n.v.t. of afhankelijk van onderzoeksdoel

Veel gebruikte toepassing in praktijk

In de praktijk wordt het toestel voornamelijk ingezet op locaties, toegankelijk voor sondeervoertuigen, waar de (verwachte) verontreinigingen zich op grotere diepte bevinden en waar veel ongestoorde monsters op een specifieke diepte in korte tijd moeten worden verzameld.

Geschiktheid

De methode is geschikt voor het nemen van ongestoorde grondmonsters t.b.v. bepaling van fysieke parameters, en voor het bemonsteren van bodems die vluchtige verontreinigingen bevatten. De methode kan worden gecombineerd met in-situ metingen die met een sondering zijn uit te voeren; bijvoorbeeld [Membrane Interface Probe (MIP)] en [UV Fluorescentiemeting].

Praktijkervaringen in Nederland

Door enkele aanbieders wordt de techniek in Nederland met regelmaat toegepast.

De monstername is zeer accuraat te noemen en levert met de ongestoorde monsters een goed beeld op van de verontreiniging.

“Do's“

De monsterdiepte te voren bepalen met bijvoorbeeld een 'gewone' sondering.

“Don'ts “

Obstructies in de bodem kunnen de sondering verhinderen.

Ook geschikt voor

In beeld brengen van de bodemopbouw.

 

Achtergrondinformatie / Links

Bodemstandaard

NEN 5119

Literatuur

externe linkTU Delft

Hyperlinks (internet)

externe linkSKBodem

externe link Verruijt, Grondmechanica : 47. TERREINONDERZOEK

externe linkConepenetration

externe linkTU Delft