Bodemonderzoekstechnieken, Uitwerkingswijze

Algemeen
De technieken zijn uitgewerkt met de volgende uitgangspunten (willekeurige volgorde):

• De uitwerking moet aansluiten bij hetgeen gebruikelijk is in de meest voorkomende gevallen (‘80/20-regel’)
• Eenvoudig taalgebruik;
• Geen waardeoordelen of criteria (zo is bijvoorbeeld bij een techniek waarmee het zuurstofgehalte kan worden gemeten niet aangegeven bij welke meetwaarde sprake is van anaerobe condities);
• De beschrijving van de technieken moet zijn te claimen. Uitspraken moeten objectief, toetsbaar en meetbaar zijn;
• De gebruiker wegwijs maken door het geven van adequate doorverwijzingen. Verwijzingen naar leveranciers zijn geen belemmering;
• Technische feitelijke informatie wordt in de Technieksheets gescheiden van ervaring van de onafhankelijk specialist;
• De ervaring van de onafhankelijk specialist is leidend voor de inhoudelijke uitwerking van de toepassing en praktijkervaring met de toepassing van de techniek;
• De informatie van de fabrikant / leverancier is leidend voor de uitwerking van de technische aspecten van de techniek;
• Geen merknaam noemen tenzij de naam van de leverancier een begrip is geworden. In voorkomende gevallen de merknaam als variant van een technieksoort noemen; bijv. UV Fluorescentiemeting en met de variant ‘ROST’ als merknaam.

De technieken zijn als volgt uitgewerkt:

• [Zoekapplicatie]: Deze geeft aan de hand van kenmerkende informatie (waaronder de performance) van de technieken een overzicht van alle beschikbare onderzoekstechnieken en hyperlinks naar detailinformatie. Ook is aan de hand van een aantal veel voorkomende onderzoeksvragen snel een inschatting te maken of een techniek geschikt is voor de gebruiker. Tevens kunnen technieken worden vergeleken;
• [Technieksheets]: Deze gaan per techniek nader in op de ‘ins en outs’ van een specifieke techniek. Het betreft vooral niet-klassieke technieken (boren/monstername) die dermate complex zijn dat een nadere uitleg een bijdrage zal leveren aan de (juiste) toepassing;
• [+/- tabellen]: Deze zijn opgesteld voor technieken waarvoor geen Technieksheet is opgesteld. In deze tabellen zijn veel klassieke methoden opgenomen. Op deze wijze faciliteert de digitale Richtlijn ook de gebruiker die nog niet bekend is met deze veel gebruikte methoden.

NB: van één technieksheet is een onderliggende +/- tabel opgesteld met technische specificaties per variant. Het betreft de divers.

Gevalideerde technieken?
In de producten is een onderscheid gemaakt in de ontwikkelingsfase van de technieken. Onderstaand is deze onderverdeling aangegeven samen met een criterium dat we hiervoor hebben opgesteld:

• Ontwikkelingsfase: deze technieken zijn nog in ontwikkeling. De technische specificaties zijn nog niet bekend of nog aan sterke verandering onderhevig. De uitvoering van de techniek wordt bovendien na iedere toepassing aangepast. Dit type technieken is vooralsnog niet in de producten van dit project opgenomen;
• Demonstratiefase: deze technieken zijn technisch uitontwikkeld. De technische prestaties (‘Kentallen A’) zijn bekend. In de demonstratiefase laat de techniekaanbieder de werking, resultaten en beperkingen van de techniek aan de gebruikers en beoordeelaars zien in de praktijk.
  Uit deze demonstratiefase moet blijken wat de resultaten zijn – in eenvoudige (objectieve) termen beschreven - die met de techniek kunnen worden behaald (‘Kentallen B’). Hiermee is het bevoegd gezag in staat een goede beoordeling en afweging te maken van de resultaten van de techniek indien die in een rapportage worden voorgelegd ter beschikking.
  De technieken die nog in de demonstratiefase zijn vallen mogelijk niet binnen de criteria die door de Redactieraad aan de inhoud van de digitale Richtlijn wordt gesteld. Alle informatie of technieken in de Richtlijn moeten gevalideerd1 zijn. De volgende technieken die we hebben uitgewerkt, hebben we geclassificeerd als “demonstratiefase”:
  • diffusiesampler;
  • elektrische weerstandstomografie;
  • sorbisense.
  We moeten hierbij opmerken dat de kentallen A en B – hierop is het onderscheid tussen demonstratiefase en Verbredingsfase men name gebaseerd – niet altijd expliciet bekend zijn. De toekenning van de ontwikkelingsfase van de technieken is daarmee op een inschatting van de desbetreffende techniekexpert gebaseerd uit het projectteam en de leden van de Begeleidingsgroep gebaseerd en is niet geheel objectief.
• Verbredingsfase: In deze fase is consensus over de ‘Kentallen B’ maar is de toepassing van de techniek nog niet voor iedereen gemeengoed. Veelal is er een beperkt aantal techniekaanbieders die de techniek routinematig en met kennis van zaken kan toepassen, er is een beperkt aantal intermediairs die de techniek professioneel kan toepassen of is er nog terughoudendheid bij de acceptatie van de technieken bij overheden.
• Routinematige toepassing: In deze fase is veelal sprake van meerdere techniekaanbieders en/of routinematige toepassingen en zijn er meerdere/veel intermediairs die de techniek professioneel toepassen.

NB: het onderscheid tussen de Verbredingsfase en Routinematig toegepast is niet in alle gevallen even scherp.

De genoemde criteria zijn veelal niet te claimen maar op grond van een inschatting van de techniekexpert uit het projectteam toegepast in de technieksheets en overzichtstabel en door een aantal personen onafhankelijk van elkaar en zonder er commercieel belang bij te hebben beoordeeld. Als bij deze personen geen discussie is over de beoordeling van de techniek, kan worden gesteld dat de desbetreffende techniek als een gevalideerde techniek in de digitale Richtlijn kan worden opgenomen. In dit project heeft dit zich niet voorgedaan.

Opgemerkt wordt dat een aantal klassieke technieken in normen (bijv. ontwerp-NEN 5741) zijn opgenomen en daarmee weldegelijk gevalideerd zijn. Waar van toepassing is van deze informatie gebruik gemaakt.

Binnen het project is bewust geen gebruik gemaakt van de aanduiding ‘Innovatieve techniek’. Het blijkt dat hiervoor verschillende definities worden gehanteerd. Bovendien zeg het begrip ‘vernieuwd’ niets over te claimen eigenschappen. Daarnaast zal dit begrip gebruikers of toetsers ervan kunnen weerhouden de techniek te accepteren.