Gestimuleerde anaërobe afbraak, operationaliteit, trend en ontwikkelingen

Het stimuleren van de anaërobe reductieve afbraak van alifatische CKW, met name Per en Tri, is in en buiten Nederland op grote schaal toegepast en kan als een bewezen techniek worden beschouwd. Wanneer er van nature onvoldoende afbraakcapaciteit in de bodem aanwezig is, kan deze worden bevorderd door bioaugmentatie. Ontwikkelingen vinden plaats op de volgende gebieden:

• optimalistie van substraten en methoden om deze in de bodem te brengen
• toepassing op andere stoffen
• combinaties met andere technieken

Daarnaast wordt ook vrij veel aandacht besteed aan het ontwikkelen van saneringsmethodes gebaseerd op oxidatieve anaërobe afbraak van bv BTEX.

Hieronder volgens puntsgewijs een aantal van deze ontwikkelingen

Injectie van (geëmulgeerde) plantaardige olie

Eind jaren 90 van de vorige eeuw is in de VS een saneringsconcept ontwikkeld waarbij plantaardige olie in de bodem wordt ingebracht ter stimulering van de biologische afbraak van CKW's. In Nederland is dit concept in 2005 op de markt gebracht onder de merknaam ENNA. ENNA staat voor Enhanced Natural Attenuation (verbeterde natuurlijke afbraak). Bij ENNA wordt er éénmalig een speciaal substraat in de bodem geïnjecteerd. Dit substraat bestaat uit een emulsie van zeer kleine deeltjes (2 tot 10 µm) die goed tot in de poriën van de bodem kunnen worden geperst. Het substraat bestaat uit een mengsel van soja en diverse hulpstoffen die er voor zorgen dat de voedingstoffen over een hele lange periode geleidelijk vrijkomen (slow release). Hierdoor zijn de bacteriën in staat om de verontreiniging gedurende een periode van 5 tot 10 jaar in de bodem af te breken.

Gestimuleerde biologische afbraak in combinatie met warmte-/koudeopslag

Door het aanbrengen van een warme bron, in het kader van thermische opslag in het grondwater (warmte-/koudeopslag), op de locatie van de verontreiniging en het doseren van substraat wordt de biologische afbraak gestimuleerd. Omdat bij warmte-/koudeopslag de pomprichting (de warme en koude bron) ieder half jaar omdraait, blijven de verontreinigingen en het substraat zich tussen de putten bewegen. Dit concept wordt momenteel op meerdere plaatsen in Nederland voorbereid

Toepassing van langwerkende substraten in bronzones

Hoewel biologische afbraak niet goed geschikt is om bronzones met puur product te reinigingen, kunnen ze wel gebruikt als een soort in-situ beheersmaatregel. Door de condities in de bronzone met CKW langdurig optimaal te maken voor reductieve dechlorering, kan de nalevering van de verontreiniging naar het grondwater worden voorkomen. Voor dit type aanpak worden doorgaans langwerkende substraten zoals plantaardige olie of HRC gebruikt, maar er wordt ook onderzoek verricht naar de toepassing van een zware overdosis aan goed oplosbaar substraat.

Gestimuleerde anaërobe oxidatieve afbraak

Het stimuleren van oxidatieve afbraak is het omgekeerde van het stimuleren van redcutieve aanpak, maar gebeurt, zoals de naam aangeeft, ook onder anaërobe condities. De aanpak omvate het inbrengen van de anaërobe elektronenacceptoren nitraat, sulfaat of chloraat. Het grote voordeel van deze elektronenacceptoren boven zuurstof is dat ze zeer goed oplosbaar zijn en daardoor relatief eenvoudig in de bodem te brengen zijn. Een voorwaarde voor deze aanpak is uiteraard dat de verontreiniging afbreekbaar is met nitraat of sulfaat als elektronenacceptor. Dit kan met name problematisch zijn voor benzeen en naftaleen. Omdat anaërobe afbraak in de regel langzamer verloopt dan aërobe afbraak, moet rekening worden gehouden met een langere saneringsduur. Toepassing van anaërobe oxidatieve afbraak voor BTEX-verontreinigingen wordt beschreven in de rapportage van de SKB-projecten ‘Demonstratie van anaërobe benzeen bioremediatie’ ‘In-situ benzeenafbraak onder sulfaatreducerende omstandigheden.