Onttrekken grondwater, uitvoeringsvormen, principe van horizontale onttrekking

Bij horizontale onttrekking wordt gebruik gemaakt van drains die over de gehele lengte zijn geperforeerd. Deze drains kunnen worden geplaatst in een goed doorlatende omstorting die doorloopt tot aan het maaiveld, zie onderstaande figuur.

Bij toepassing in slecht doorlatende of sterk gelaagde grond is het noodzakelijk een sleuf te graven waarin een drain wordt gelegd. De sleuf dient te worden gevuld met goed doorlatend materiaal. Bij toepassing in goed doorlatende gronden behoeft de drain slechts op de gewenste diepte te worden aangebracht. De diepteligging van de drain wordt bepaald door de gewenste toestroming naar de drain en de te realiseren verlaging van de freatische grondwaterstand.

De drainagesleuf kan gegraven worden met een graafmachine of de drain kan machinaal met behulp van een diepdraineermachine worden gelegd. De maximale diepte bedraagt 6 m-mv. Het door de drains toestromende water kan worden opgevangen in op het drainagesysteem aangesloten putten en van daaruit worden weggepompt. Indien de drain zich over de volle lengte onder het grondwater bevindt, kan het water ook worden afgevoerd met behulp van een zuigpomp, die direct via een ongeperforeerde buis op de drains is aangesloten.

Materiaal

Aarden buis met of zonder kraag, vlakke of geribbelde buizen van pvc, poly-ethyleen of polypropeen met perforatie. De diameter varieert van 50 tot 150 mm inwendig en 50 tot 200 mm uitwendig. Omhullingen zijn mogelijk met diverse dikten turfvezel, kokosvezel of een combinatie van turf en kokos. Los storten rond de drain wordt ook toegepast. Daarnaast zijn ook hoogwaardige omhullingen van glasvlies, nylondoek, nylonkous, polystyreen-korrels in geperforeerde folie of polypropyleenvezel toepasbaar. Voor pvc geldt dat hoge concentraties VOCl en olieprodukten aantasting van het materiaal kunnen veroorzaken.

Levensduur

De levensduur van drains wordt voornamelijk bepaald door het type omhulling en door schade toegebracht door belasting van bovenaf. De maximale levensduur varieert van 10 jaar (b.v. turf- en kokosvezel) tot 20 jaar.

Onderhoud

Alle filters dienen op gezette tijden te worden geregenereerd. Regeneratie vindt plaats door het doorspuiten van de filters. Hierbij kan pulserend worden gespoten, terwijl soms reagentia aan het spoelwater worden toegevoegd om de biomassa en de ijzer- en mangaanoxyden, die het filter verstoppen, te verwijderen. Wanneer er sprake is van verstopping door fijn materiaal is de frequentie van doorspoelen afhankelijk van factoren als bodemopbouw en de verontreinigingssituatie. De frequentie verschilt van 1 maal per maand tot 1 maal per 2 jaar. De verbindingen van de buizen vlak onder het maaiveld dienen regelmatig gecontroleerd te worden op lekken.

Beveiliging

Voor de beveiliging van horizontale grondwateronttrekking wordt verwezen naar verticale grondwateronttrekking.

Prijsindicatie

De prijzen zijn afhankelijk van het type omhulling en de diameter tussen de € 5 en € 15 per meter drain.

De totale kosten zijn afhankelijk van de aanwezige verontreinigingen, draindiepte, opvulling van de drainsleuf, toegankelijkheid van het terrein, bodemgesteldheid, aanwezigheid van kabels en leidingen, configuratie van het systeem, besturing van het systeem, de lozingsmogelijkheden en eventueel de afstand waarover het water getransporteerd moet worden. Het is mogelijk dat er rekening gehouden moet worden met aantasting van materiaal als gevolg van aanwezige verontreinigingen.

Toepassingsgebied

Deze methode kan worden toegepast bij ondiepe verontreinigingen (minder dan 6 m-mv):

• als saneringstechniek wanneer intensieve doorspoeling is gewenst;
• als beheers- en saneringstechniek wanneer de doorlatendheid gering is (slecht doorlatende gronden);
• als beheers- en saneringstechniek wanneer de verlagingen van het grondwater zeer kritisch zijn (de maximale verlaging bij drains is geringer dan bij verticale filters).

Flexibiliteit

Een onttrekkingssysteem met drains is niet eenvoudig uit te breiden met meerdere drains. Er dient voldoende ruimte te zijn voor de graafmachine en aansluitingen moeten (volledig) gewijzigd worden. Indien uitbreiding van het onttrekkingssysteem noodzakelijk is, wordt vaak uitgeweken naar verticale onttrekkingen.