Onttrekken grondwater, verstopping van onttrekkings- en infiltratiemiddelen, technologische oorzaken
Voor de technologische aspecten van het ontwerp en onderhoud van de onttrekkings- en retourmiddelen bij saneringsprojecten kan gebruik worden gemaakt van de ervaringen die zijn opgedaan met energie-opslag in (diepe) watervoerende pakketten en bij diepe infiltratie voor de drinkwaterwinning. Uiteraard is de kans op verstoppingen van de onttrekkings- en retourmiddelen bij een sanering groter, waardoor het belang van goed uitvoerbare regeneraties toeneemt. De keuze van boormethode, putconstructie en leidingsysteem heeft grote invloed op de kans van slagen van het onttrekken en retourneren van grondwater bij saneringen. Een goede afstemming van de omstorting rond het filter op de bodemopbouw die bij het boren is aangetroffen, en een juiste materiaalkeuze en sterkte van de putconstructie zijn vereist om zowel een goede putontwikkeling als latere regeneraties met succes te kunnen uitvoeren.
Uit de ervaring met energie-opslag in (diepe) watervoerende pakketten blijkt dat de putontwikkeling voor ingebruikstelling van groot belang is en dat deze goed gecontroleerd kan worden met een eenvoudige capatiteitstest. Bij goed ontwikkelde putten blijkt in het algemeen de specifieke volumestroom (SV) (het debiet per meter grondwaterstandsverlaging of -verhoging) bij het retourneren ten minste gelijk te zijn aan de specifieke volumestroom bij onttrekking.
Door een zekere systeemdruk te handhaven en injectieleidingen met voldoende hydraulische weerstand te gebruiken, kan ontgassing en beluchting van het retourwater worden voorkomen, waardoor de kans op verstoppingen van de retourputten afneemt, ook bij discontinuïteiten in de bedrijfsvoering. Bij een goed ontwerp van een onttrekkings-/retoursysteem moet rekening worden gehouden met periodiek onderhoud van de onttrekkings- en retourmiddelen.
In tabel 1 staat een samenvattend overzicht van de mogelijke maatregelen bij verstopping als gevolg van technologische oorzaken.
Tabel 1 Oorzaak van verstopping en te nemen maatregel (technologische aspecten)
|
Oorzaak |
Maatregel |
|
fijn zand door omstorting |
- binnenfilter plaatsen met fijnere omstorting - capaciteit verlagen - nieuwe put met fijnere omstorting en lagere snelheid op boorwand |
|
ontgassing/beluchting in leidingsysteem door drukval |
- injectieleiding met grotere hydraulische weerstand - geen regelafsluiters gebruiken - systeemdruk verhogen |
|
ontgassing/beluchting in leidingsysteem tijdens stilstand |
- handhaving van vereiste systeemdruk tijdens onderbrekingen van het retourneren/infiltreren (bijvoorbeeld tijdens het terugspoelen) via gestuurde kleppen |
|
put onvoldoende ontwikkeld, boorspoeling en fijne delen op de boorgatwand |
- intensief ontwikkelen - eventueel waterstofperoxide- of chloorbleekloog - behandeling |
Aan verstopping kunnen ook biologische oorzaken ten grondslag liggen of hydrologische en fysische oorzaken. In deze gevallen gelden andere soorten maatregelen ter voorkoming of ter bestrijding ervan. Voor onderzoek naar de mogelijke oorzaken van verstopping kan gebruik worden gemaakt van een specifiek beslisschema.
Verstoppingen van onttrekkings- en infiltratiemiddellen kunnen worden veroorzaakt door:
Zie ook de beslisschema’s onderzoek oorzaken naar verstopping.