Richtlijn herstel en beheer (water)bodemkwaliteit

Reaktieve schermen, principe van de techniek, uitvoeringsvormen

In de afgelopen jaren zijn verschillende typen bioschermen ontwikkeld die terug te voeren zijn tot de volgende vier bioschermproducten:

  • Vaste fase-scherm. Bij deze techniek wordt een sleuf gegraven waarbij de grond wordt verwijderd en vervangen door dragermateriaal. Dit dragermateriaal zorgt voor een langzame dosering van stoffen voor de afbraakreacties. Een voorbeeld hiervan is de compost-/houtsnippertrench. Bij de vaste fase biologische schermen wordt ook wel het ijzer(0)scherm genoemd. De reactie tussen water en ijzer, waarbij waterstof wordt gevormd is chemisch. Met het gevormde waterstof kunnen verder biologische omzettingen verlopen. Het ijzerscherm wordt verder besproken bij de chemische schermen.
  • Een zuurstofscherm. In deze techniek wordt met luchtinjectiefilters zuurstof gedoseerd. Dit kan met verticaal of horizontaal geplaatste filters, eventueel in combinatie met een grindsleuf. Voorbeeld is een persluchtinjectiescherm voor een BTEX-verontreiniging. Verontreinigingen worden biologisch afgebroken, bovenin het scherm (bij een te sterke beluchting met perslucht treedt een strip-effect op). Andere voorbeelden van zuurstofschermen zijn iSOC (in situ submerged oxygen curtain), zuurstof wordt hier vanuit een filter door diffusie in het grondwater gebracht, en de toepassing van ORC, een stof die geleidelijk zuurtof afstaat.
  • Anaëroob infiltratiescherm Met deze methode worden met een vloeistofinfiltratietechniek elektronendonoren toegevoegd aan een watervoerend pakket ten behoeve van stimulering van reductieve dechlorering. Voorbeeld is de anaërobe stimulering van de afbraak van een VOCl-verontreiniging. Deze schermen worden onder invloed van grondwaterstroming breder. Er is in principe een groot scala aan elektronendonoren beschikbaar. Ervaring is opgedaan met melasse, maar ook met lactaat, mierenzuur, methanol en plantaardige olie (als emulsie). De gemakkelijk afbreekbare substraten leiden tot de vorming van bacteriemassa en exudaten (een soort humus), die het milieu langdurig anaeroob kunnen houden. Plantaardige olie kan als emulsie in hoge gehalten worden aangebracht, zodanig dat er zeer veel tijd mee gemoeid is voordat deze volledig is afgebroken.
  • Combi-scherm. In dit scherm worden verontreinigingen afgebroken die niet onder één redoxconditie volledig kunnen worden gemineraliseerd. Bijvoorbeeld de afbraak van HCH’s moet in anaëroob milieu starten, waarna onder aërobe condities de gevormde afbraakproducten (MCB, B) worden gemineraliseerd. Feitelijk zijn dit twee van de vorige schermen achter elkaar. Deze toepassing heet ook wel sequentiële afbraak.