Verwerken van grond, hergebruiksmogelijkheden en kwaliteitsborging

5.2 Hergebruiksmogelijkheden / kwaliteitsborging

5.2.1 Hergebruik / toepassing
Gereinigde grond is soms geschikt voor hergebruik als bodem. In het algemeen wordt deze echter nuttig toegepast zoals: in geluidswallen; in de wegenbouw; verwerking in de beton- en asfaltindustrie; (tussen)-afdeklaag op stortplaatsen.

Grond kan behalve op milieuhygiënische samenstelling vanwege eisen voor grondwerken ook civieltechnisch worden gekwalificeerd, conform de criteria (Standaard RAW bepalingen) in de volgende tabel.

Tabel D1.5.2.1 Civieltechnische criteria

Bij thermische reiniging ontleedt de organische fractie, maar blijft nog voor een deel achter als koolstof. Dat is de reden dat thermisch gereinigde grond zwart van kleur is. Het restvochtgehalte na thermisch reiniging bedraagt maximaal 2-5% (afhankelijk van de soort grond), maar de grond wordt tijdens de afkoelingsfase vaak bevochtigd tot een vochtgehalte van 5-10%. De gereinigde grond voldoet praktisch altijd aan de criteria voor ‘zand in ophoging’, in een aantal gevallen is het geschikt voor ‘zand in zandbed’. Thermisch gereinigde grond blijkt een lagere stijfheid te hebben dan ongereinigde grond. Dit kan gevolgen hebben voor de toe te passen verhardingsconstructie. Door het soms hoge gehalte aan deeltjes <63 mm is het materiaal veel gevoeliger voor vocht (verpapping na regenval). Dit is te ondervangen door het materiaal na aanvoer direct te verwerken en te verdichten.

Bij natte reiniging worden de organische stof (humus) en de minerale delen <63 à 32 mm en >1 à 4 mm afgescheiden. De zandfractie blijft dan over. Deze is soms geschikt als ‘draineerzand’ en altijd voor ‘zand in zandbed’.

Bij biologische reiniging worden soms structuurverbeteraars toegevoegd en kan een klein deel van de organische stof worden gemineraliseerd, maar de fysische samenstelling ondergaat nagenoeg geen wijzigingen. Het eindproduct is meestal geschikt voor ‘zand in zandbed’, soms slechts voor ‘zand in ophoging’.

Bij immobilisatie ontstaat een al dan niet vormgegeven bouwstof: de fysische samenstelling en eigenschappen worden ingrijpend gewijzigd. Bij toepassing van een immobilisaat als funderingsmateriaal moet worden voldaan aan de civieltechnische eisen, zoals die worden omschreven in deelhoofdstuk 28.2 Technische bepalingen funderingslagen, Gebonden funderingen (Standaard RAW Bepalingen 2005). De belangrijkste daarvan is het bereiken van een druksterkte die past bij de toepassing.

5.2.2 Kwaliteitsborging
Door de brancheorganisatie voor grondreinigingsbedrijven NVPG (Nederlandse Vereniging van Procesmatige Grondreinigingsbedrijven) zijn ter bevordering van de integriteit in de loop van 2001 gedragsregels vastgesteld, waarin de wijze waarop met verontreinigde grond (en baggerspecie) wordt omgegaan is geüniformeerd, alsmede transparant gemaakt. In 2002 is het proces gestart om de (branche-eigen) gedragsregels om te werken tot een nationale beoordelingsrichtlijn en de daarbij behorende technische protocollen. Dit proces heeft geleid tot de BRL SIKB 7500 “Beoordelingsrichtlijn Bewerken van verontreinigde grond en baggerspecie”. Deze beoordelingsrichtlijn is op 28 september 2005 vastgesteld.
De BRL SIKB 7500, met de bijbehorende protocol(len), beschrijft de wijze waarop gecertificeerde bedrijven invulling geven aan de huidige wet- en regelgeving (Wbb, Wm, Wbm e.d.) en op basis waarvan kan worden vastgesteld dat de aangevoerde grond / baggerspecie correct wordt bewerkt.

Voor immobilisatie is er de BRL 9322 'Nationale beoordelingsrichtlijn voor het KOMO product-certificaat voor cementgebonden minerale reststoffen als gebonden fundering in de GWW'. Deze BRL is begin 2005 vastgesteld. De tweede helft van 2005 zijn de eerste bedrijven gecertificeerd.