Richtlijn herstel en beheer (water)bodemkwaliteit

Natte reiniging grond, trends en ontwikkelingen

7 TRENDS EN ONTWIKKELINGEN

Bij natte reiniging worden de hierna beschreven ontwikkelingen gesignaleerd.

7.1 Algemeen

De hoeveelheid en de kwaliteit van de (te storten) reststof is een belangrijke kostenpost bij natte reiniging. Er wordt dan ook veel aandacht besteed aan mogelijkheden om de stortkosten te verminderen. Een van de methoden daarvoor is het afscheiden van de verontreinigende stoffen in een fijnere (en daardoor in omvang kleinere) fractie. Het 'cutpoint' van de cyclonen die in natte reiniging wordt gebruikt wordt dan ook lager; waar 63 mm normaal was, wordt al steeds vaker op 40 mm of 20 mm afgescheiden. Ook wordt in plaats van het scheiden van één slibfractie (<63 mm) deze fractie in twee delen verdeeld: 0 - 20/40 mm, en 24/40 - 63 mm. Afhankelijk van de verontreinigingsgraad van elk van deze fracties kan een vervolgtraject worden gekozen.
Een andere methode om de hoeveelheid te storten reststof te verminderen (of om de reststof te mogen storten onder een minder zwaar dus minder kostbaar regime) is de nabehandeling van het slib. De eerste praktijkopstelling voor biologische reiniging van reststoffen in een bioreactor is een feit.
Ook thermische immobilisatie van slib is (mits deze concurrerend kan zijn met de stortkosten) een reële mogelijkheid.
Wanneer bovenstaande ontwikkelingen doorzetten zullen partijen grond met een relatief hoog gehalte aan slib nat gereinigd kunnen worden, omdat de totale kosten van de behandeling inclusief het afzetten (storten) van reststoffen lager worden.

Deze ontwikkeling loopt parallel met de trend dat de capaciteit van de natte grondreinigingsinstallaties aanmerkelijk wordt vergroot, wat de kosten per ton grond verlaagt.

Beide ontwikkelingen samen zullen een neerwaartse druk op de marktprijzen tot gevolg hebben.

7.2 Solvent extractie(Zie literatuurverwijzing 20, 33, 40, 41)

Een techniek waar in Nederland onderzoek naar wordt gedaan en die succesvol kan zijn is solvent extractie.
Solvent extractie van verontreinigde grond is een veelbelovende reinigingstechniek voor het verwijderen van organische verontreinigende stoffen. Er kunnen hoge verwijderingsrendementen mee worden bereikt. Recent onderzoek geeft aan dat de kosten acceptabel zijn. Het grote voordeel is dat met solvent extractie partijen grond en residuen daarvan met hoge gehalten aan zeer fijne fractie, zoals kleigronden en extractieslibben verontreinigd met PAK's en/of PCB's, effectief gereinigd kunnen worden. Deze worden met de huidige natte reinigingstechnieken als niet of nauwelijks reinigbaar beschouwd.

Globaal kunnen in het solvent extractieproces vier processtappen (deelprocessen) worden onderscheiden:
1. Het solvent wordt in intensief contact gebracht met de verontreinigde grond. Dit is de eigenlijke extractiestap. Hierbij worden de verontreinigende stoffen van de grond naar het extractiemiddel overgedragen.
2. De gereinigde grond wordt gescheiden van het oplosmiddel (met verontreinigende stoffen). Hierbij blijft een kleine hoeveelheid solvent in de grond achter.
3. Het resterende solvent wordt door verdamping uit de gereinigde grond verwijderd. Dit is noodzakelijk omdat het solvent zelf de grond verontreinigt.
4. Het verontreinigde solvent dat is afgescheiden in stap 2 wordt door middel van destillatie opgewerkt zodat het geschikt is voor hergebruik binnen het proces. De verontreinigende stoffen worden in een zo klein mogelijk volume afgescheiden en afgevoerd voor vernietiging of opslag.

Figuur D3.6 Solvent extractieproces

Solvent extractieproces

7.3 Elektroreclamatie(Zie literatuurverwijzing 30)

De techniek van elektroreclamatie wordt beschreven in onderdeel B6. Elektroreclamatie wordt wel toegepast als in situ reinigingstechniek. Voor de ex situ reiniging werd de techniek lange tijd beschouwd als veelbelovend. Tot op heden (2005) is zij echter niet operationeel geworden.