Richtlijn herstel en beheer (water)bodemkwaliteit

Isolatie, bovenafdichting met natuurlijke materialen, toepassingsgebied algemeen, contour t.a.v. de toepasbaarheid

Ruwe contour toepassingsgebied op basis van technische realiseringsmogelijkheden
In de tabel "Ruwe contour toepassingsgebied voor bovenafdichting met natuurlijke materialen gebaseerd op basis van technische realiseringsmogelijkheden" wordt een ruwe contour van het toepassingsgebied gegeven gebaseerd op de technische realiseringsmogelijkheden. In deze tabel zijn toepassingseisen (randvoorwaarden) geformuleerd waaraan de verschillende locatiekenmerken moeten voldoen om een bovenafdichting met natuurlijke materialen te kunnen aanbrengen. Indien een locatie niet aan deze toepassingseisen voldoet, kunnen effectbeperkende of -voorkomende maatregelen worden getroffen, waardoor de beperkingen kunnen worden opgeheven.
In de tabel "Checklist risicofactoren en mogelijkheden effectvoorkomende of - beperkende maatregelen voor de techniek bovenafdichting met natuurlijke materialen" wordt nader ingegaan de op risicofactoren voor het functioneren van een bovenafdichting met natuurlijke materialen en de mogelijkheden tot het treffen van effectvoorkomende of -beperkende maatregelen tijdens de ontwerp- en installatiefase en de gebruiksfase (checklist toetsing adequate uitvoering en adequaat functioneren).

Checklist risicofactoren en mogelijkheden effectvoorkomende of - beperkende maatregelen
De doelstelling van het aanbrengen van een bovenafdichting is primair het zoveel mogelijk voorkomen van infiltratie van neerslagwater. Doordat de beschouwde natuurlijke afdichtingsmaterialen nooit honderd procent waterdicht kunnen worden ontworpen, zal er altijd een restinfiltratie (lekkage) aanwezig zijn.

Het falen van een bovenafdichting, waardoor een te grote lekkage ontstaat, kan worden veroorzaakt door:

  1. Ontwerpfouten:
    • verkeerde materiaalsamenstelling;
    • onvoldoende dikte;
    • verkeerde keuze bovenafdichtingsconstructie.
  2. Installatiefouten:
    • onvoldoende/wisselende laagdikte en verdichting;
    • verkeerd vochtgehalte of menging;
    • slechte weersomstandigheden;
    • onjuiste/wisselende diepteligging van de zandbentonietlaag;
    • aansluiting met verticale wand;
    • aansluiting met onderafdichting;
    • aansluiting met gebouwen of andere inrichtingsvoorzieningen.
  3. Lange termijn falen:
    • mechanische, chemische, thermische en biologische aantastingen (zoals zettingen, afschuivingen, gasophopingen, verweking, uitdroging, vorst, verwering, aantasting door plant en dier);
    • negeren gebruiksbeperkingen;
    • calamiteiten zoals overstromingen, aardbevingen, vandalisme.

Gezien de opgedane ervaringen binnen de geëvalueerde projecten is met name de uitvoeringsfase cruciaal. Een goede kwaliteitsborging tijdens de uitvoering wordt daarom van groot belang geacht. Vooral de aansluiting van de afdichtingslaag op heipalen en andere constructieonderdelen (b.v. stalen damwand) verdient specifieke aandacht.

In de tabel "Checklist risicofactoren en mogelijkheden effectvoorkomende of - beperkende maatregelen voor de techniek bovenafdichting met natuurlijke materialen" zijn de belangrijkste risicofactoren aangegeven. Per factor is aangegeven welke maatregelen kunnen worden getroffen om de risico’s te voorkomen of te beperken, zowel tijdens de ontwerp- en uitvoeringsfase als tijdens de gebruiksfase. In de kolom effect-beperkende maatregelen in de gebruiksfase zijn die maatregelen aangegeven die mogelijk zijn, voordat tot reparatie of vervanging wordt overgegaan.