Isolatie, bovenafdichting, uitvoeringsvormen, afdichtende laag door natuurlijke materialen, geprefabriceerde bentonietmatten
Er zijn produkten in de handel die bestaan uit een dunne bentonietlaag tussen 2 geotextielen (zie onderstaand figuur). Bijvoorbeeld bestaande uit een Na-bentonietlaag tussen twee ‘needle punched non-wovens, versterkt met een polypropyleen textiel (zie literatuurverwijzing 31 en 32). De beide ‘needle punched’ geotextielen zijn door de bentonietlaag heen aan elkaar gestikt. De doorlatendheid van deze laag is door de producent vastgesteld op minder dan 9x10-11 m/s, uitgaande van een dikte van minder dan 0,01 m (zie literatuurverwijzing 33). Dit betekent overigens wel dat als gevolg van de geringe dikte van de matten de infiltratie onder ontwerpcondities 4 tot 8 keer zo groot is als van een zand-bentoniet laag van 0,25 m. Tests uitgevoerd op de naden tussen de verschillende elementen geven een met de mat zelf vergelijkbare doorlatendheid weer.
Een bijzonder type is een bentonietmat gecombineerd met een dunne HDPE-folie.
Bentonietmatten worden in ‘droge toestand’ uitgerold. Door de fabrieksmatige produktie en de beperkte dikte en gewicht is snelle aanleg van de afdichtende laag mogelijk waardoor de afhankelijkheid van weersomstandigheden kan worden beperkt. Nadat de banen onderling verbonden zijn, kunnen ze worden afgedekt met een grofkorrelige drainagelaag. Hierna wordt het voor het zwellen van de laag benodigde water toegevoegd. Eventueel kan in de fabriek reeds een drainagelaag worden gekoppeld aan de mat.
In Nederland zijn door CUR voor de toepassing van deze matten technische grondslagen geformuleerd waarnaar in de wettelijke regelingen kan worden gerefereerd (zie literatuurverwijzing 56 en 57). De voordelen die deze kleimatten kunnen hebben boven in situ aangemaakte zand-bentonietlagen zijn constante kwaliteit, beperkte dikte en eenvoud in aanleg. De termijn waarop rekening moet worden gehouden met een noodzakelijke vernieuwing van de mat is volgens IPO 50 jaar (zie literatuurverwijzing 58). Overige documenten ten aanzien van de kwaliteit van bentonietmatten zijn te vinden op de website van het PBV (
www.bodembescherming.nl).
