Richtlijn herstel en beheer (water)bodemkwaliteit

Isolatie, bovenafdichting, uitvoeringsvormen, afdichtingsmaterialen algemeen

In onderstaande opsomming zijn verschillende soorten afdichtende lagen weergegeven. De verschillende categorieën onderscheiden zich van elkaar door de aard van de toegepaste materialen: civieltechnische constructiematerialen, natuurlijke materialen, kunststof ‘geomembranen’. Binnen de verschillende technieken kan veelal nog een onderscheid naar uitvoeringswijze worden onderkend.

Civieltechnische constructiematerialen

  • asfaltbeton
  • beton

Minerale afdichtingsmaterialen

  • klei en leem
    • zonder toevoeging van bentoniet
    • met toevoeging van bentoniet
  • zand-bentoniet
  • bentonietpolymeergel
  • zelfvormende afdichtingslagen
  • bentoniet-matten
  • overige

Geo-membranen

Combinatie-afdichtingen

  • kunststoffolie met natuurlijk materiaal

Capillaire barrieres

De slechte doorlaatbaarheid van de genoemde materialen is gebaseerd op het lage poriëngehalte van het materiaal. Geheel anders is het concept van capillaire barrières. Deze barrières bestaan uit twee lagen, de bovenste een fijnzandige en de onderste een grofkorrelige laag. Het van boven komende infiltrerende water stroomt in de bovenste fijnzandige laag horizontaal af. Infiltratie in de onderste grofkorrelige laag waarvan de poriën met lucht zijn gevuld wordt tegengegaan doordat de onverzadigde doorlatendheid van de onderste laag veel kleiner is dan de onverzadigde doorlatendheid van de bovenste laag. Om te voorkomen dat de afvoercapaciteit van de bovenste laag zou worden overschreden door het optreden van pieken in de infiltratie, kan men bovenop beide lagen een dunne gecompacteerde kleilaag aanbrengen. Op de stortinrichting Georgswerder (Hamburg) zijn deze maatregelen met succes toegepast. Het blijkt dat een dergelijke barrière alleen functioneert als de onderste laag onverzadigd blijft doordat lucht kan blijven toetreden). Het lijkt dat ook een helling in de constructie (zoals die op een stortinrichting aanwezig is) een rol speelt. De constructies lijken alleen toepasbaar als de helling van het grensvlak relatief groot is (5%). In Nederland is deze techniek tot nu toe niet op praktijkschaal toegepast. Technische richtlijnen voor dit type afdichtingsconstructie zijn niet opgesteld.