Richtlijn herstel en beheer (water)bodemkwaliteit

Isolatie, materialen voor diepwandconstructies, eisen voor optimale werking, chemische erosie specifiek

Aan materialen van diepwandmengsels te stellen eisen

Chemische erosie, invloed van anorganische stoffen
Zuren veroorzaken flocculatie, basen een versterkte dispersie van de suspensie. In een NaOH-oplossing met een pH van 13 is een factor 10 lagere doorlatendheid geconstateerd dan bij een pH van 11. In literatuurverwijzing 8 wordt dan ook met een mogelijke toename van de doorlatendheid ten gevolge van de chemische inwerking van kalkrijke oplossingen en diverse basische en zure chemicaliën rekening gehouden.

Naar de invloed van zuren en basen is door Simons en Reuter (zie literatuurverwijzing 9) onderzoek gedaan. Onderstaande figuur geeft de resultaten van een aantal doorlatendheids-tests op uit de wand genomen monsters weer. Uit de resultaten wordt geconcludeerd dat:

  • met wanden gemaakt uit Ca-bentoniet een lagere doorlatendheid kan worden bereikt dan met wanden gemaakt uit Na-bentoniet;
  • een toename van de doorlatendheid, veroorzaakt door aantasting, is gedurende de testperiode niet waargenomen;
  • de invloed van de cementkwaliteit op de doorlatendheid is groot. Een hoger slakgehalte geeft een lagere doorlatendheid.

(zie literatuurverwijzing 8)

De resultaten van doorlatendheidstests met ammoniumchloride (zie literatuurverwijzing 8) zijn in onderstaande figuur weergegeven. Uit de tests blijkt dat bij lage concentraties geen verschil valt te constateren ten opzichte van gedestilleerd water. Bij hoge concentraties wordt een hogere doorlatendheid waargenomen. Vanuit het oogpunt van chemische resistentie zal de voorkeur moeten worden gegeven aan Ca-bentoniet als het grondwater veel zouten met tweewaardige kationen bevat (magnesium).

Aan materialen van diepwandmengsels te stellen eisen

Chemische erosie, invloed van organische stoffen
Over de invloed van organische stoffen is weinig bekend. Volgens Madsen (zie literatuurverwijzing 10) wordt de invloed van organische stoffen bepaald door de polariteit, de diëlektrische constante, de wateroplosbaarheid en de concentratie van de oplossing factoren. Pure organische stoffen veroorzaken krimp en mogelijk scheurvorming met alle gevolgen voor de doorlatendheid. Verdunde oplossingen van organische stoffen lijken weinig tot geen invloed op de doorlatendheid te hebben. Als voorbeeld is in onderstaande figuur de invloed van aniline op de doorlatendheid van cement- bentoniet weergegeven.

Naar Evans, Fang and Kugelmann (zie literatuurverwijzing 11)

In figuur B.5 zijn de resultaten van door Meseck (zie literatuurverwijzing 8) uitgevoerde proeven met oplossingen van fenolen weergegeven.

Aan materialen van diepwandmengsels te stellen eisen

Chemische erosie, invloed van percolaat
Uit proeven uitgevoerd met een oplossing die vergelijkbaar is met de samenstelling van percolaat van een stortplaats concludeert Meseck (zie literatuurverwijzing 8) dat:

  • de doorlatendheid van proefstukken voor met percolaat verontreinigd grondwater veel hoger ligt dan die voor gedestilleerd water;
  • met Ca-bentoniet lagere doorlatendheden worden bereikt.

De resultaten van de proeven worden in onderstaande figuur weergegeven.

Met de beproeving van monsters van verschillende ouderdom uit dezelfde diepwand (rondom een stortplaats) is vastgesteld dat de doorlatendheid met de tijd afneemt van 6 x 10-8 m/s (1 maand) tot 5 x 10-9 m/s (6 jaar oud).