Isolatie, verticale afdichting, uitgangspunten voor het ontwerp, technieken gebaseerd op vervanging van grond (schroefpalenwand en slurry-trenches)

Deze categorie verticale afdichtingswanden wordt aangebracht door een sleuf te graven en deze te vullen met een substantie die in de bodem (veelal na verharding) een slecht doorlatende barrière vormt. Wanden die (ten dele) uit kleimineralen bestaan, hebben ook een gunstige uitwerking op de verspreidingssnelheid van verontreinigende stoffen omdat ze als een ‘adsorptieve barrière’ fungeren. Binnen deze groep technieken is een nader onderscheid te maken naar uitvoeringswijze, verschijningsvorm, en toegepaste materialen. Principieel verschillende technieken zijn schroefpalenwanden, slurry-trenches, cement-bentonietwanden en combinatie-wanden.

Schroefpalenwanden
Schroefpalenwanden worden gemaakt door een doorgaande schroefboor in de bodem te boren en bij het omhoogtrekken de ruimte onder de boor vanuit de holle as van de boor te vullen met een slecht doorlatende substantie (beton, mortel, cement-bentoniet). Door de palen bij elkaar te laten insnijden ontstaat een doorgaande wand. Dikkere wanden kunnen worden gemaakt door meerdere palenrijen overlappend tegen elkaar aan te plaatsen. Gebleken is dat op deze wijze gemaakte palenwanden dermate grote lekkages vertonen dat een toepassing in de milieutechniek niet zonder meer haalbaar is (zie literatuurverwijzing 8). Buiten Europa wordt echter ook met een dubbele boormotor gewerkt. Hiermee kan een nauwkeuriger plaatsbepaling worden bereikt waardoor de kans op lekkage door naden afneemt.

Schroefpalenwanden zijn toegepast bij de Willemspoortunnel te Rotterdam. Voor informatie over toepassing in een bouwput bij ontgraven zoek ook op boorpalenwanden. De techniek is op een saneringslocatie toegepast in combinatie met een chemische injectie achter een enkele rij (gasfabrieksterrein Veenendaal).

Slurry-trenches
Slurry-trench is de naam van een techniek waarbij een sleuf wordt gegraven met een slurry als steunvloeistof. Deze tijdelijke sleufvulling verzorgt de stabiliteit van de sleuf tijdens ontgraven. De aanduiding slurry-trench wordt ook gebruikt voor de techniek waarbij een brede sleuf (evt. met talud) wordt gegraven tot de gewenste diepte (max. 15- 20 m) en gevuld met een mengsel van de uitgegraven (zand)grond en bentoniet. Doordat de grondslag in ons land heterogeen is, is hiermee een goede kwaliteit van de wand niet te garanderen. Deze techniek is voor zover bekend niet in ons land toegepast.