Richtlijn herstel en beheer (water)bodemkwaliteit

Natuurlijke verwerkingstechnieken voor baggerspecie, Inleiding

De volgende natuurlijke verwerkingstechnieken zijn te onderscheiden:

  1. Rijping en natuurlijke ontwatering
  2. Landfarming
  3. Bioreactoren
  4. Reiniging in depot (gezien de stand der techniek wordt deze niet hier, maar bij trends en ontwikkelingen beschreven)

De technieksoorten rijping en landfarming vertonen grote gelijkenis. Bij beide technieken wordt meestal gewerkt in de buitenlucht en worden de specielagen op speciale terreinen aangebracht. Bij beide technieken treedt hierdoor eerst ontwatering en rijping op. Tijdens de indroging vinden ook chemische, biologische en fysische processen plaats die elkaar onderling beïnvloeden. Het geheel wordt aangeduid als 'rijping': de omvorming van baggerspecie tot 'grond'. Bij meer kleiige species zijn de rijpingsprocessen geprononceerder. Rijping en landfarming zijn in verschillende trajecten en met verschillende doelstellingen ontwikkeld.
Rijping is primair gericht op het verbeteren van de structuur en minder op de kwaliteitsverbetering. De techniek richt zich dan ook op species die naar verwachting als grond of als onderdeel van een bouwstof kunnen worden toegepast (zie Besluit bodemkwaliteit). Landfarming is primair gericht op de bacteriële afbraak van organische verontreinigende stoffen. De aandacht gaat daarom uit naar het verkrijgen van een poreuze goed lucht doorlatende structuur in de specie, die nodig is voor de gewenste biologische activiteit. Landfarming is daarom minder geschikt voor slibrijke species, omdat onvoldoende luchtgevulde poriën kunnen ontstaan.
Bij rijping worden bewerkingen (ploegen en dergelijke) alleen ingezet indien na verloop van tijd blijkt dat het rijpingsproces minder goed verloopt of om de productie te verhogen. Bij landfarming kan direct gestart met bewerkingen, teneinde de ontwatering en rijping zo snel mogelijk te laten verlopen.

Wanneer rijping en landfarming worden uitgevoerd op de definitieve bestemming, kunnen ze gezien worden als een uitvoeringsvorm van gebiedsgerichte toepassing. Gebiedsgerichte toepassing heeft als doel om baggerspecie een functionele bestemming te geven, zonder voorafgaande bewerking en binnen de grenzen van het Bbk. Gebiedsgerichte toepassing kent vele uitvoeringsvormen (kleischermen, natuurontwikkeling, bebossing).