Richtlijn herstel en beheer (water)bodemkwaliteit

Afvalstoffase beton (incl. colloïdaalbeton)

Omschrijving en Euralcode

Definitie

Beton (incl. colloidaalbeton) komt vrij bij de bouw, onderhoud of sloopwerken van gebouwen en andere bouwwerken waaronder ook in de weg- en waterbouw.

Zeer Zorgwekkende stoffen

In beton is het mogelijk dat asbest en PAK voorkomen.

Euralcode

De gegeven opsomming is indicatief.

Hoofdstuk

17 Bouw- en sloopafval(inclusief afgegraven grond van verontreinigde locaties)

Subhoofdstuk

17 01 beton, stenen, tegels en keramische producten

Specifieke code

17 01 01 Beton

17 01 06* c: mengsels van beton, stenen, tegels of keramische producten, of afzonderlijke fracties daarvan die gevaarlijke stoffen bevatten

17 01 07 c: niet onder 17 01 06 vallende mengsels van beton, stenen, tegels of keramische producten.

Afvalbeleid

Elke stof, preparaat of voorwerp waarvan de houder zich ontdoet, voornemens is zich te ontdoen of zich moet ontdoen is een afvalstof (art 1.1 lid 1 Wm). Voor afvalstoffen gelden specifieke regels en is er een afvalstoffenbeleid dat staat beschreven in het Landelijk afvalbeheerplan (LAP). Voor een veel afvalstoffen is in het LAP een sectorplan opgenomen. Voor die afvalstoffen staat in de sectorplannen uitgebreide informatie over het specifieke beleid voor die afvalstoffen. Tot dat specifieke beleid behoort onder andere de minimumstandaard. Deze minimumstandaard geeft het niveau in de afvalhiërarchie waaraan de verwerking minimaal moet voldoen. In het beleidskader van het LAP staat hoe we in het algemeen met afvalstoffen in Nederland om gaan. Dit kader geeft het beleid over afvalbeheer, vergunningverlening en toezicht, acceptatie, verwerking, inzameling en gescheiden houden van afvalstoffen. In het beleidsblad [Landelijk afvalbeheerplan] staat meer informatie over de inhoud en doel van het LAP.

Verwerking van beton valt onder sectorplan 29; externe link(overig) Steenachtige materialen.

In Nederland is door veel partijen in de bouw het Betonakkoord getekend. In dit akkoord wordt gestreefd naar 100% hoogwaardig hergebruik van het vrijkomend beton in 2030. Voor recyclinggranulaat is een regeling vaststelling van de status einde-afval van recyclinggranulaat van kracht waarin criteria zijn vastgesteld die bepalen wanneer recyclinggranulaat niet langer als afval worden aangemerkt.

Opslag en transport

Voor beton hoeven geen extra maatregelen genomen te worden. Bij aanwezigheid van asbesthoudend materiaal dient dit goed verpakt te worden in een afgesloten opslagplaats voorzien van een merkteken opgeslagen en/of getransporteerd te worden. Zie voor meer informatie [Asbesthoudende materialen]. Door het gebruik van een mobiele breker kunnen transportkosten worden beperkt.

Verwerking en recycling

In sectorplan 29 is het landelijk beleid beschreven over hoe steenachtige materialen in Nederland verwerkt mag worden. De minimumstandaard voor beton is gericht op recycling met in achtneming van het algemeen mengbeleid en er geen stoffen aanwezig zijn die recycling in de weg staan. Ander of laagwaardiger verwerken dan de minimumstandaard is niet toegestaan. Voor alle detailbepalingen over de verwerking van beton zie het sectorplan in het LAP.

Beton kan verwerkt worden tot betongranulaat. Betongranulaat kan vervolgens het grind in beton vervangen. In sommige gevallen kan het ook het zand in beton vervangen worden. Recycling van beton via betongranulaat in beton is een volwassen recyclingtechniek. Er zijn twee CUR-aanbevelingen die voor het toepassen van gerecycled beton in beton aanwijzingen geven:

  • CUR-Aanbeveling 106, Beton met fijne fracties uit BSA-granulaten als fijn toeslagmateriaal.
  • CUR-Aanbeveling 112, Beton met betongranulaat als grof toeslagmateriaal.

Innovatie en ontwikkelingen

Betonpuin en metselwerkpuin komen vaak gemengd vrij en worden samen gebroken en toegepast als onderlaag in wegfunderingen. Hiervoor moet een minimaal percentage beton aanwezig zijn omdat anders de draagkracht van de onderlaag niet sterk genoeg is. Er zijn volwassen technieken om beton van metselpuin te scheiden zodat het beton weer in beton kan worden toegepast. Niet alle beton wordt op deze manier uit het gemengd puin gehaald omdat het resterende metselwerkpuin dan niet meer afgezet kan worden.

Traditioneel wordt beton gebroken doormiddel van een kaakbreker. Hierbij wordt het beton gebroken tot verschillende fracties. Deze fracties worden als toeslagstof weer in beton gebruikt. Er worden slimme technieken toegepast waarbij alleen de matrix van het cement wordt gebroken en niet het grind. In dit proces worden de grondstoffen van beton; zand, cement en grind gescheiden en kunnen direct toegepast worden voor betonproductie. Deze technieken zijn inmiddels volwassen en kunnen direct worden toegepast.

Een techniek die zich nog in het onderzoekstadium (TRL 4) bevindt, is elektrodynamisch breken van beton. Door ultrakorte hoogspanningspulsen breekt het beton en is het mogelijk om individuele bestanddelen te scheiden. Hierdoor kunnen ook bijvoorbeeld staal- of koolstofvezels uit beton gescheiden worden. Het hoge energieverbruik is een nadeel van deze techniek.