Richtlijn herstel en beheer (water)bodemkwaliteit

Afvalstoffase bodemassen en slakken

Omschrijving en Euralcode

Definitie

AVI- Bodemassen komen vrij bij verbrandingsinstallaties (die uitsluitend of in hoofdzaak huishoudelijk afvalstoffen en bedrijfsafvalstoffen in een roosteroven of een wervelbedoven verbrand). Daarnaast kunnen bodemassen vrijkomen bij het onderhouden/verwijderen/opbreken van grootschalige ophogingen, funderingen, asfaltverhardingen en oeverbeschermingen waarin deze assen zijn verwerkt.

Zeer Zorgwekkende stoffen

In AVI-bodemas en bodemassen uit kolengestookte energiecentrales kunnen ZZS voorkomen, dit betreft voornamelijk zware metalen waaronder zink, lood en koper. Bij onvolledige verbranding kunnen PAK’s vrijkomen. Ook in de andere typen bodemassen en slakken kunnen zware metalen voorkomen. De concentratie hiervan is meestal niet boven de grenswaarde waarboven gevaar voor uitloging optreedt.

Euralcode

Hoofdstuk

17 Bouw- en sloopafval (inclusief afgegraven grond van verontreinigde locaties)

Subhoofdstuk

17 09 Overig bouw- en sloopafval

Specifieke code

17 09 01* c: bouw- en sloopafval dat kwik bevat

17 09 03* c: overig bouw- en sloopafval (inclusief gemengd afval) dat gevaarlijke stoffen bevat

17 09 04 c: niet onder 17 09 01, 17 09 02 en 17 09 03 vallend gemengd bouw- en sloopafval.

Toelichting

Afhankelijk van de concentratie en de gevaarseigenschappen van de verontreinigingen zijn bodemassen en slakken gevaarlijk afval (17 09 01* c of 17 09 03*) of niet gevaarlijk afval (17 09 04).

Afvalbeleid

Elke stof, preparaat of voorwerp waarvan de houder zich ontdoet, voornemens is zich te ontdoen of zich moet ontdoen is een afvalstof (art 1.1 lid 1 Wm). Voor afvalstoffen gelden specifieke regels en is er een afvalstoffenbeleid dat staat beschreven in het Landelijk afvalbeheerplan (LAP). Voor een veel afvalstoffen is in het LAP een sectorplan opgenomen. Voor die afvalstoffen staat in de sectorplannen uitgebreide informatie over het specifieke beleid voor die afvalstoffen. Tot dat specifieke beleid behoort onder andere de minimumstandaard. Deze minimumstandaard geeft het niveau in de afvalhiërarchie waaraan de verwerking minimaal moet voldoen. In het beleidskader van het LAP staat hoe we in het algemeen met afvalstoffen in Nederland om gaan. Dit kader geeft het beleid over afvalbeheer, vergunningverlening en toezicht, acceptatie, verwerking, inzameling en gescheiden houden van afvalstoffen. In het beleidsblad [Landelijk afvalbeheerplan] staat meer informatie over de inhoud en doel van het LAP.

De minimumstandaard voor de verwerking van AVI-bodemas wat vrijkomt bij een verbrandingsinstallatie staat in sectorplan 20, externe linkAVI-bodemas. De minimumstandaard voor de verwerking van bodemas van kolengestookte energiecentrales staat in sectorplan 23, externe linkReststoffen van kolengestookte energiecentrales.

Bodemassen die vrijkomen na toegepast te zijn als bouwstof dienen voor het opnieuw toepassen te voldoen aan het bbk. Indien niet aan het Bbk wordt voldaan, dient het gereinigd en/of opgewerkt te worden tot vrij toepasbare bouwstof.

Opslag en transport

Bodemassen en slakken moeten op een vloeistofdichte vloer worden opgeslagen, om eventuele uitloging in de bodem te voorkomen.

Verwerking

Recycling

Vanaf 2020 is het in het kader van de Green Deal verboden om een AVI-bodemas als IBC-bouwstof toe te passen. IBC staat voor Isoleren, Beheren, Controleren. Onder deze voorwaarden mogen vervuilde materialen worden gebruikt als bijvoorbeeld ophoogmateriaal. Vanaf 2020 betekent dit dat alleen opgewerkte bodemas te recyclen is als vrij toepasbare bouwstof bij bijvoorbeeld het ophogen van wegen en als toeslagstof in beton of asfalt. Opgewerkt betekent dat de non-ferro en ferro metalen uit de bodemas gefilterd zijn, waarna de bodemas narijpt. Hierna voldoet de bodemas in de regel aan de IBC normen. Om te voldoen aan de vrij toepasbare Niet vormgegeven (NVG) bouwstofnormen moet in de regel nog een verdere behandeling worden uitgevoerd. In Nederland zijn meerdere opwerkings- en behandelingsinstallaties voor AVI-bodemas. Deze zijn primair bedoeld voor nieuwe bodemassen. Bodemassen en slakken die vrijkomen als afval vormen een klein percentage van de totale hoeveelheid bodemassen en slakken. Of de oude bodemassen en slakken ook in de opwerkings- en behandelingsinstallaties tot vrij toepasbare bouwmaterialen kunnen worden opgewerkt is nog niet duidelijk. Vanuit Rijkswaterstaat wordt nog gekeken welke strategie moet worden gevolgd om bij oudere bodemas te voldoen aan de eisen van het Bbk. Waarschijnlijk zal een pilot worden uitgevoerd bij een project waarbij bodemassen vrijkomen.