Richtlijn herstel en beheer (water)bodemkwaliteit

Calamiteitenafval

Calamiteitenafval

Vrijkomen

Calamiteitenafval komt vrij bij:

  • Incidenten op het dienstkringterrein;
  • Incidenten op de bouwplaats;
  • Incidenten op (rijks)wegen en verzorgingsplaatsen;
  • Incidenten op het water (havens, kanalen, rivieren, sloten).

Preventie

Omdat calamiteiten afval ontstaat bij calamiteiten is het vooral zaak om calamiteiten te voorkomen. Dit is niet eenvoudig en kan niet binnen het kader van deze afvalstoffenkaart worden besproken. Voor het opnemen en verwijderen van vloeibare stoffen bij calamiteiten kan er gebruik gemaakt worden van absorptiemiddelen en dispergeermiddelen.

  • Absorptiemiddelen: Deze droge middelen zijn in staat de vloeibare producten op te nemen, zodat het na gebruik als droog materiaal kan worden opgeveegd en afgevoerd. Het meest bekende materiaal is kleikorrel, maar daarnaast bestaan ook nog korrels en vlokken gemaakt op basis van ander biologisch materiaal zoals turfmolm, oud papier of plantenresten. Per kilogram geabsorbeerde olie is ongeveer 0,5 tot 1,5 kg korrels nodig. Kunststof absorptiemiddelen worden vooral gemaakt van polypropeen. Bij gebruik hiervan is maar 50-200 gram absorptiemateriaal per kilogram olie nodig. Deze organische absorptiemiddelen worden wel verwerkt tot matten, kussens, blokken, worsten en dergelijke die met de hand kunnen worden opgenomen, wat ze handiger in het gebruik kan maken.
  • Dispergeermiddelen (zeepachtige producten): Dit zijn vloeibare producten die op vergelijkbare manier als zeep en afwasmiddelen werken. Op de markt zijn ze verkrijgbaar in een grote verscheidenheid van samenstelling. Het olie-water mengsel dat na gebruik achterblijft, dient bij voorkeur te worden opgezogen met een vacuümwagen of een vloeistofstofzuiger.

Bij het verwijderen van verontreiniging op het land (weg) kunnen uit milieuoogpunt beter absorptiemiddelen gekozen worden dan dispergeermiddelen. Bij goed gebruik zorgen absorptiemiddelen door een eenvoudiger opvang en afvoer dat olie niet in het milieu terecht kan komen. Bij gebruik van dispergeermiddelen, vaak in overmaat toegepast, is de kans aanwezig dat restanten dispergeermiddel met olie achterblijven in het milieu. Voor wegdekken met ZOAB zijn absorptiemiddelen met een fijnere korrel ontwikkeld. Deze kunnen dan na gebruik met een stofzuiger uit de poriën van het wegdek worden opgezogen. Er bestaan tegenwoordig biologisch afbreekbare reinigingsmiddelen voor ZOAB.

De te treffen maatregelen zijn afhankelijk van de ernst van het incident en de soort afvalstof die daarbij vrijkomt. In alle gevallen is het van belang dat de eigen veiligheid en die van de nabije omgeving wordt gewaarborgd. Indien de herkomst en identiteit van een (afval)stof onbekend is, is het raadzaam een (milieu)deskundige erbij te halen. Deze kan adviseren hoe verder te handelen. Belangrijk is te weten dat dispergeermiddelen de verontreiniging meer mobiel kunnen maken (verdunning). Het is dus zaak om eerst de verspreiding in te perken.

Onderzoek en nieuwe ontwikkelingen

Geen bijzonderheden.

Zie ook: