Richtlijn herstel en beheer (water)bodemkwaliteit

Afvalstoffase verfafvalstoffen en oplosmiddelen

Omschrijving en Euralcode

Definitie

Verfafvalstoffen en oplosmiddelen komen vrij bij het overblijven van verfresten na het aanbrengen van verf, het reinigen van verfgereedschap (rollers, kwasten, spatels, etc.) en het spuiten van verf.

Zeer Zorgwekkende stoffen

In verfafval kunnen de volgende ZZS voorkomen: 2-(2H-benzotriazol-2-yl)-4,6-ditertpentylfenol (UV-328), ook wit pigment (loodoxidesulfaat), oranje pigment (lood tetraoxide), corrosieremmer en pigment (chroom(VI)verbindingen) en Organotinverbindingen, kobaltverbindingen, arseenverbindingen. Deze stoffen mogen niet meer in nieuwe verf verwerkt worden, en kunnen dus alleen vrijkomen bij het verwijderen van oude verflagen of gebruik van oude verf. In corrosie remmers in verf kunnen verscheidene ZZS voorkomen die zijn gebaseerd op metaalverbindingen zoals chroom(VI), chroom (III), strontium en zink.

In oplosmiddelen kunnen verscheidene ZZS voorkomen, waaronder verschillende solventen en detergenten.

Euralcode

Verfafvalstoffen hebben de volgende Euralcodes:

Hoofdstuk

08 AFVAL VAN BEREIDING, FORMULERING, LEVERING EN GEBRUIK (BFLG) VAN COATINGS (VERF, LIJM EN EMAIL), LIJM, KIT EN DRUKINKT

Subhoofdstuk

08 01 afval van bereiding, formulering, levering en gebruik en verwijdering van verf en lak

Specifieke code

08 01 11*: afval van verf en lak dat organische oplosmiddelen of andere gevaarlijke stoffen bevat;

08 01 12: niet onder 08 01 11 vallend afval van verf of lak;

08 01 17*: afval van verf- en lakverwijdering dat organische oplosmiddelen of andere gevaarlijke stoffen bevat;

08 01 18: niet onder 08 01 17 vallend afval van verf of lak;

08 01 21*: afval van verf- of lakverwijderaar.

Oplosmiddelen hebben de volgende Euralcodes:

Hoofdstuk

07 AFVAL VAN ORGANISCHE CHEMISCHE PROCESSEN

Subhoofdstuk

07 01 afval van bereiding, formulering, levering en gebruik (BFLG) van organische basischemicaliën

Specifieke code

07 01 03* gehalogeneerde organische oplosmiddelen, wasvloeistoffen en moederlogen

07 01 04* overige organische oplosmiddelen, wasvloeistoffen en moederlogen

Afvalbeleid

Elke stof, preparaat of voorwerp waarvan de houder zich ontdoet, voornemens is zich te ontdoen of zich moet ontdoen is een afvalstof (art 1.1 lid 1 Wm). Voor afvalstoffen gelden specifieke regels en is er een afvalstoffenbeleid dat staat beschreven in het Landelijk afvalbeheerplan (LAP). Voor een veel afvalstoffen is in het LAP een sectorplan opgenomen. Voor die afvalstoffen staat in de sectorplannen uitgebreide informatie over het specifieke beleid voor die afvalstoffen. Tot dat specifieke beleid behoort onder andere de minimumstandaard. Deze minimumstandaard geeft het niveau in de afvalhiërarchie waaraan de verwerking minimaal moet voldoen. In het beleidskader van het LAP staat hoe we in het algemeen met afvalstoffen in Nederland om gaan. Dit kader geeft het beleid over afvalbeheer, vergunningverlening en toezicht, acceptatie, verwerking, inzameling en gescheiden houden van afvalstoffen. In het beleidsblad [Landelijk afvalbeheerplan] staat meer informatie over de inhoud en doel van het LAP.

De minimumstandaard voor de verwerking van verf staat in sectorplan 18, externe linkKCA/KGA tenzij het helemaal is uitgehard. Als de verf is uitgehard in de verpakking valt de verwerking onder sectorplan 42 externe linkVerpakkingen met verf, lijm, kit of hars. De verwerking van losse, uitgeharde verfresten staat in sectorplan 2, externe linkRestafval van bedrijven. Voor de verwerking van grote hoeveelheden vloeibare verf is geen apart sectorplan opgesteld, deze valt dus onder het beleidskader. De minimumstandaard voor de verwerking van oplosmiddelen staat afhankelijk van het halogeengehalte in sectorplan 68, externe linkhalogeenhoudende oplosmiddelen of in sectorplan 67, externe linkhalogeenarme oplosmiddelen .

Opslag en transport

Verpakkingen met verfrestanten en gereedschappen gebruikt voor verven moeten worden opgeslagen als gevaarlijk afval. De verfresten en gereedschappen moeten worden opgeslagen en vervoerd in een afgesloten verpakking die is opgeslagen boven een vloeistofdichte voorziening (lekbak). Kleine hoeveelheden verfrestanten (tot 200 kg) kunnen worden afgegeven als klein gevaarlijk afval (Kga). Het Kga dient te worden opgehaald door een inzamelaar die beschikt over een vergunning afgegeven door het Ministerie van I&W. Als de hoeveelheid verfafval zeer gering is (<50 kg), kan het afval vaak worden afgegeven bij een gemeentelijk Kga-depot. Zorg dat het afval voorzien is van een duidelijk etiket. Voorkom vermenging van verschillende gevaarlijke afvalstoffen.

Indien grote hoeveelheden gevaarlijk afval worden opgeslagen is een vergunning van de gemeente nodig.

Verwerking

  • er zijn bedrijven die oude verf inzamelen, met name latex, en verwerken/op specificatie brengen tot nieuwe verf;
  • er bestaan speciale bedrijven, zogenaamde “reconditioners”, die verfverpakkingen innemen - met name grootverpakkingen - en deze in zijn geheel hergebruiken. Dit is vanuit milieu-oogpunt een goede oplossing. Zie hiervoor de afvalkaart [Verpakkingsmaterialen];
  • verfafval (dus niet alleen de verpakkingen) kunnen door een speciale verfbehandelingsinstallatie worden verwerkt. In de meeste gevallen wordt het verfafval door een inzamelaar opgehaald als (klein) gevaarlijk afval. Na een analyse van de samenstelling worden de verfverpakkingen (metaal en kunststof) en gereedschappen in de behandelingsinstallatie versnipperd (geshredderd) en ontdaan van hun verfresten:
  • het slib (de verfresten) gaat naar een scheidingsinstallatie, waar het gescheiden wordt in oplosmiddelen en verfkoek;
  • de oplosmiddelen in het afvalstadium worden in de verfbehandelingsinstallatie gebruikt voor het spoelen van met verf verontreinigde emballage; 
  • de schone metalen verpakkingen worden aangeboden aan de schroothandel en kunnen op die manier worden hergebruikt;
  • de vrijkomende kunststoffen en andere materialen (o.a. van gereedschappen, kwasten etc.) worden in een afvalverbrandingsinstallatie verbrand evenals de overblijvende verfkoek;
  • in principe zijn verpakkingen en gereedschap met geheel uitgeharde verfresten geen gevaarlijk afval. In de praktijk is het vaak moeilijk te bepalen, of de resten geheel zijn uitgehard. Daarom accepteren veel afvalverwerkers al het verfafval alleen als gevaarlijk afval. Dit heeft ook vanuit milieuhygiënisch oogpunt de voorkeur. Ook afval dat vrijkomt bij het aanbrengen van watergedragen verf moet worden afgevoerd als gevaarlijk afval.

Storten

Sinds 1 januari 1996 is een stortverbod van kracht voor verpakkingsafval en verfrestanten.