Communicatie over bodemsanering, betrokken partijen

Bij een bodemsanering zijn vele belanghebbenden betrokken die een rol spelen bij bodemonderzoek en -sanering. Elke partij heeft een eigen rol bij de bodemsanering. De verschillende partijen kunnen globaal in vier groepen worden onderverdeeld:

• Bewoners, bedrijven en maatschappelijke instellingen (scholen, kinderdagverblijven, sociale dienst etc.)
• Saneerders (grondeigenaar, aannemer, ingenieursbureau etc.)
• (her-)Ontwikkelaars (woningcorporaties, projectontwikkelaars etc)
• Overheid (vooral gemeentelijk en provinciaal)

Slechte communicatie kan problemen veroorzaken voor bijna alle groepen die zijn betrokken bij bodemonderzoek en bodemsanering, omdat onduidelijkheid kan leiden tot onrust en onzekerheid en omwonenden weerstand kunnen gaan bieden tegen het project.

Bewoners, bedrijven en maatschappelijke instellingen
Mensen wonen en werken zelden vrijwillig op of naast een bodemverontreiniging. Ze kunnen de verontreinigde grond niet zelf weghalen (aan een bodemverontreiniging zit weinig voordeel). De negatieve aandacht in de media is vooral in de beginfase erg groot en voor het oplossen van het probleem zijn mensen afhankelijk van een overheid die ze niet vertrouwen en waarvan ze het idee hebben dat ze informatie achterhouden. Deze mensen ondervinden de gevolgen van slechte communicatie het meest direct. Slechte communicatie kan leiden tot meer hinder, ongerustheid en stress. Deze effecten veroorzaken misschien wel meer gezondheidsschade op dan de directe gevolgen van giftige stoffen.

Grondeigenaren en (her-)ontwikkelaars
Grondeigenaren en (her-) ontwikkelaars krijgen vaker te maken met restverontreiniging en locaties met gebruiksbeperkingen. De gebruiksbeperkingen moeten worden gehandhaafd, maar deze groep zal dat willen doen zonder dat de reputatie (en de huizenprijzen) van de locatie naar beneden gaat.

Aannemers
De aannemer voert het werk uit en veroorzaakt dan ook de overlast. Tijdens de uitvoering van een bodemsanering moet ook de aannemer goed op de hoogte zijn van de gevoeligheden die spelen in de buurt en van de gevoeligheden van de sanering voor de verschillende partijen. De aannemer moet gemaakte afspraken met de omgeving nakomen en kan een positieve uitstraling van het werk creëren als zijn werknemers begripvol en sympathiek met bijvoorbeeld bewoners omgaan.

Overheid als opdrachtgever
De overheid zo bijvoorbeeld de gemeente of de provincie is vaak opdrachtgever. Slechte communicatie kan leiden tot aantasting van de naam en het verlies van vertrouwen in de opdrachtgever. Daarnaast zijn het ook beslissers en kan bijvoorbeeld een wethouder genomen beslissingen terugdraaien vanwege politieke omstandigheden. Het is daarom van belang om ook met de verschillende betrokken overheidsinstanties goed te communiceren.

Overheid als vergunningverlener
De gemeente, de provincie of het waterschap kan in hetzelfde project vergunningverlener zijn. Ook de vergunningverlener wil weten welke impact bepaalde maatregelen hebben op de omgeving. Door met vergunningverleners duidelijk te communiceren over de gevolgen die maatregelen hebben op de omgeving en de reactie van de omgeving op de al uitgevoerde maatregelen kan men goodwill bij de vergunningverlener creëren. Daarnaast kan men aansprakelijkheid ondervangen door de omgeving tijdig te informeren bij het aanvragen van een beschikking. Als er geen bezwaar is ingediend kunnen bewoners niet achteraf nog bezwaar maken.

(zie Literatuurlijst nr 3 SV-409.P3 Handleiding communiceren over bodemverontreiniging voor de gemeenten in de regio Parkstad Limburg )