Contracteren: regelgeving voor de aanbesteding van (bodemsanerings)projecten

De regels voor het uitvoeren van een aanbesteding zijn onafhankelijk van de besteks-/contractvorm of het type werk (bodemsanering, wegenaanleg, grondverzet, etc.). Deze regelgeving is in alle gevallen toepasbaar en bij een aanbesteding door aan de overheid gerelateerde instanties (denk aan Rijkswaterstaat, gemeenten maar ook nutsbedrijven en openbaarvervoer bedrijven e.d) of projecten die mede door de overheid worden gefinancierd, zelfs verplicht. Voor het bedrijfsleven geldt geen dwingende regelgeving hoewel de onderstaande algemene beginselen wel van toepassing behoren te zijn. Uiteraard is de Nederlandse wet (het BW / privaatrecht) altijd van toepassing. De omvang van het werk (grootte van de aanneemsom) bepaalt dan of het werk onderhands, openbaar of Europees moet worden aanbesteed. Zie hiervoor tabel 1 in dit document.

Het betreft de onderstaande aanbestedingsregels:

• UAR / UAR EG (Het Uniform Aanbestedingsreglement; een Nederlandse regelgeving, wordt allengs minder toegepast / aan het verouderen);
• ARW (Aanbestedingsreglement Werken; een Nederlandse regelgeving, maar meer op de Europese regelgeving gebaseerd); en
• Europese regelgeving (grotere werken, boven een drempelbedrag voor Europese aanbesteding).

Sub varianten
Als onderdeel van de aanbesteding kan voor prekwalificatie worden gekozen, dit is een procedure waarbij eerst de geschiktheid van de geïnteresseerde marktpartijen/aannemers vooraf wordt getoetst. Na deze toetsing wordt aan de geselecteerde partijen de uitvraag (bestek/contract) verzonden en de eigenlijke aanbesteding gestart.

Aanbesteding
De algemene beginselen van aanbestedingsrecht zijn:

• Gelijke behandeling / gelijke omstandigheden: partijen mogen niet verschillend worden behandeld, tenzij dat verschil objectief gerechtvaardigd is. Ook verkapte of indirecte discriminatie is verboden.
• Transparantie: de gevolgde procedure moet doorzichtig (en dus controleerbaar) zijn. Dit is een logisch uitvloeisel van het beginsel van gelijke behandeling. Inschrijvers moeten weten waar zij aan toe zijn.
• Proportionaliteit: de gekozen maatregelen en criteria moeten zowel noodzakelijk als passend zijn met het oog op hetgeen de aanbestedende dienst wil bereiken. De gestelde eisen mogen dus niet te zwaar zijn in verhouding tot de opdracht.
• Wederzijdse erkenning: lidstaten van de EU moeten goederen en diensten van ondernemingen uit andere lidstaten toelaten voorzover die goederen en diensten op gelijkwaardige wijze beantwoorden aan de legitieme doelstellingen van de lidstaat van bestemming.

Deze beginselen zijn van toepassing op alle opdrachten en concessies die aanbestedende diensten willen verlenen. Zie ook:
http://www.europeseaanbestedingen.eu/europeseaanbestedingen/europees_aanbesteden.html

Afhankelijk van het type aanbesteder en type opdracht gelden er drempelbedragen. Boven deze bedragen dient er europees te worden aanbesteed. Onderstaand een overzicht van de drempelwaarden in euro’s exclusief BTW voor het publiceren van aanbestedingen in het Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen zoals deze van 1 januari 2006 tot en met 31 december 2007 gelden.

Tabel 1: Informatiebron: Publicatieblad EU d.d. 31 maart 2004 en 19 december 2005