Handhaving, Bewijs verzamelen opsporingsonderzoek

Middels een opsporingsonderzoek verzamelt de opsporingsambtenaar materiaal waarmee hij bewijst dat de verdachte (kan ook een bedrijf zijn) een strafbaar feit heeft begaan. Daarbij kan hij gebruik maken van de wettelijke bevoegdheden. Voor een succesvolle vervolging is het essentieel dat hij alle bestanddelen waaruit de delictsomschrijving bestaat bewijst. Van ieder onderdeel van de bewijsvoering moet hij proces-verbaal opmaken. Al het bewijs en alle processen-verbaal komen uiteindelijk terecht in het strafdossier, dat de strafrechter beoordeelt. De strafrechter toetst of het ten laste gelegde strafbare feit bewezen is verklaard. Daarbij zal hij onder meer beoordelen of het bewijsmateriaal betrouwbaar is en de rechten van de verdachte niet zijn geschonden. Om die reden is het essentieel dat de opsporingsambtenaar zorgvuldig met zijn bevoegdheden omspringt. Ook is het van belang om bij het verzamelen van bewijs zorgvuldig te handelen. Om die zorgvuldigheid te bevorderen heeft het Openbaar Ministerie onder andere beleidsregels gemaakt voor monsterneming en analyse (Aanwijzing inzake bemonstering en analyse milieudelicten). Het werken conform deze aanwijzing leidt tot een optimale bewijswaarde van monsters bij de opsporing en vervolging van milieudelicten.

Op grond van deze aanwijzing dien je bemonstering en analyse zodanig uit te voeren dat het inzichtelijk en achteraf controleerbaar is. De aanwijzing, die van toepassing is in die gevallen waarin de bemonstering en analyse niet in een wettelijk besluit is vastgelegd, is in de eerste plaats bedoeld voor de bemonstering en analyse bij de opsporing van milieudelicten. Omdat je monsters die in het kader van toezicht zijn genomen, ook als bewijsmateriaal kan gebruiken in strafzaken, adviseert het Openbaar Ministerie om de aanwijzing tevens toe te passen bij monsterneming in het kader van toezicht. Niet alle onderdelen van de aanwijzingen hoef je op te volgen bij het nemen van monsters in het kader van toezicht. De mogelijkheid om contra-analyse te laten uitvoeren, is bijvoorbeeld niet noodzakelijk.