Richtlijn herstel en beheer (water)bodemkwaliteit

Kwaliteitszorg, functiescheiding bij intermediairs

KWALIBO stelt niet alleen eisen aan de kwaliteit van de organisatie of medewerker, maar ook aan de integriteit. Dat betekent in dit verband kort gezegd dat men zich niet op ongewenste wijze mag laten beïnvloeden bij de weergave van een bepaald milieuhygiënisch resultaat.

Uitgangspunt voor KWALIBO is: geen eigen personeel inschakelen voor bepaalde taken ('kritische functies') Als opdrachtgever en opdrachtnemer van een en dezelfde organisatie afkomstig zijn, kan ongewenste beïnvloeding plaatsvinden ('keuren van eigen vlees'). Artikel 17 van het Besluit bodemkwaliteit en artikel 2.5 van de Regeling bodemkwaliteit stellen daarom eisen aan de onafhankelijkheid van personen bij verschillende verificatietaken (‘kritische functies’).

Interne en externe functiescheiding
Voor de kritische functies geld dat functiescheiding moet worden toegepast. Daarbij wordt onderscheid gemaakt in interne functiescheiding en externe functiescheiding.

Het Besluit en de Regeling Bodemkwaliteit benoemen handelingen die niet mogen worden uitgevoerd door een instelling of persoon die een persoonlijk of zakelijk recht heeft. Bij interne functiescheiding mogen deze handelingen toch door de instelling met zakelijk recht worden uitgevoerd. De interne functiescheiding betreft organisatorische maatregelen waardoor ervoor zorg wordt gedragen dat de werkzaamheden worden verricht door een onderdeel van de organisatie of persoon die geen financieel belang heeft bij de uitkomst van de werkzaamheid, onder een andere bestuurlijke verantwoordelijkheid valt of onder een andere leidinggevende valt.

Externe functiescheiding heeft de voorkeur en is verplicht bij handelingen die zijn benoemd in het Besluit en de Regeling bodemkwaliteit die niet mogen worden verricht door een persoon of instelling die een organisatorische, financiële of juridische binding heeft. Voor uitleg over deze begrippen zie [Kwaliteitszorg, begrippen bij kwaliteit] en de website van SIKB .

Het gaat om de volgende werkzaamheden bij interne functiescheiding:

  • analyse van bouwstoffen, grond of baggerspecie ter voldoening aan een verplichting die geld bij of krachtens het besluit;
  • analyse voor milieuhygiënisch bodemonderzoek bij een verkennend onderzoek, een oriënterend onderzoek, een nader onderzoek of een saneringsonderzoek als bedoeld in artikel 1 van de Wet bodembescherming of een vergelijkbaar onderzoek van de bodem, dan wel bij een onderzoek in het kader van een ingreep in de bodem of oever van een oppervlaktewaterlichaam;
  • milieukundige begeleiding die bestaat uit verificatie en processturing bij een sanering van bodem of uit processturing bij een ingreep in de bodem of oever van een oppervlaktewaterlichaam als bedoeld in artikel 1.1. van de Waterwet, waarbij meer dan 1000 m3 van die bodem of oever van een oppervlaktewaterlichaam de interventiewaarden, bedoeld in tabel 2 van “bijlage B, overschrijdt;
  • monsterneming bij partijkeuringen ter voldoening aan een verplichting die geldt bij of krachtens het besluit;
  • veldwerk, dat bestaat uit het plaatsen van boringen en peilbuizen ten behoeve van het nemen van grond- en grondwatermonsers, locatie-inspectie, en monsterneming van asbest in de bodem of het uitvoeren van vergelijkbare onderzoeken in de bodem of oever van een oppervlaktewaterlichaam.

Het gaat om de volgende werkzaamheden bij externe functiescheiding:

  • afgeven van kwaliteitsverklaringen op grond van een nationale BRL;
  • certificering van personen voor werkzaamheden die in de uitoefening van een bedrijf worden uitgevoerd;
  • periodieke inspectie van bodembeschermende voorzieningen;
  • beoordeling en keuring van ondergrondse opslagtanks, leidingen en appendages en daarbij behorende voorzieningen;
  • keuren van mestbassins en afdekkingen.

Ook functiescheiding als opdrachtnemer risico overneemt
Als de opdrachtnemer in belangrijke mate het risico overneemt van de opdrachtgever dan moet ook in die situatie functiescheiding voor de bovengenoemde taken toegepast worden. Dit is bijvoorbeeld het geval bij een prestatiecontract of via samenwerking in een PPS-constructie.

Functiescheiding in SIKB-documenten
De wettelijk verplichte functiescheiding is uitgewerkt in de SIKB-BRL-en (respectievelijk accreditatieschema’s). Zie als voorbeeld paragraaf 3.1 van BRL SIKB 6000.